Fiscaoeconomia
Yazarlar: ["Mevlüt Hürol METE"]
Konular:-
DOI:10.25295/fsecon.1137175
Anahtar Kelimeler:Ürün Güvenliği,Piyasa Gözetimi ve Denetimi,Veri Zarflama Analizi
Özet: Bu çalışmada Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının taşra teşkilatını oluşturan 81 il müdürlüğünde yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin teknik etkinliğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada veri zarflama analizi (VZA) kullanılmıştır. VZA ile etkinlik ölçümü için öncelikle girdi ve çıktı setleri belirlenmiş ve araştırma modeli kurgulanmıştır. Buna göre il müdürlüklerinde görev yapan denetçi sayısı, denetimler için illere tahsis edilmiş araç sayısı ile denetim faaliyetleri için kullanılan bütçe miktarı girdileri oluşturmaktadır. 2021 yılında illerde yürütülen toplam denetim sayısı, teste gönderilmek üzere numune alınan ürün sayısı ile uygulanan idari para cezası miktarı ise modelin çıktılarıdır. Çıktı odaklı olarak kurgulanan VZA modeli ile elde edilen etkinlik skorlarına göre iller arası karşılaştırma yapılmıştır. Üç farklı çıktı kombinasyonuna göre modellenen VZA analizi sonuçlarına göre, her üç modelde de etkin olarak çıkan iller Adıyaman, Ankara, Düzce ve Kocaeli’dir. En yüksek girdi değerlerine sahip olmasına rağmen İstanbul her üç modelde de yeterli etkinlik skoruna ulaşamamaktadır. Ayrıca, yüksek sayıda denetçi personele ve araca sahip olmasına rağmen, bulunduğu şehrin gelişmişlik düzeyi ile sanayi altyapısı göz önüne alındığında Adana, Aksaray, Tokat ve Trabzon illerinin düşük etkinlik skoruna sahip olduğu dikkat çekmektedir.