Fiscaoeconomia

Yazarlar: İhsan Ercan SADİ

Konular:Sosyal Bilimler, Disiplinler Arası

DOI:10.25295/fsecon.963161

Anahtar Kelimeler:Rasyonel Tercih,Toplumsal iç içe geçmişlik,İşlem maliyeti yaklaşımı,Güven,Toplumsal Ağ Biçimlerine Dayalı Örgütlenme

Özet: Yeni iktisat sosyolojisi (YİS) alt alanının özünü, sosyologların yerleşik iktisada yönelttiği birbiriyle ilişkili iki farklı temel eleştirinin oluşturduğu iddia edilebilir: i) rasyonel tercih kuramı “toplumsallaşmasını tamamlayamamış” (under-socialized) birey kavramına yol açmaktadır; ii) piyasa ilişkilerini doğru anlayabilmek için “toplumsal iç içe geçmişlik” (embeddedness) kavramını çözümlemenin merkezine koymak gerekir. Bu yazıda her iki eleştirinin de yetersiz olduğu iddia edilecektir. İlkin, bireyin bu şekilde kavramsallaştırılmasına yönelik eleştiriler, YİS araştırmacıları bunları öne sürmeden çok daha önce, iktisat disiplininin kendi içinde zaten tartışılmış ve geleneksel iktisat tarafından kuralın istisnaları olarak kabul edilmişti. İkincisi, YİS’in “toplumsal iç içe geçmişlik” kavramını öne sürerek neoklasik iktisadı alaşağı edebileceği iddiaları yersizdir; nitekim bu konuda da YİS ile geleneksel iktisadi anlayışı benimsemekle birlikte anaakım iktisada eleştirel yaklaşan iktisatçılar arasında, her iki düşünce geleneği de iktidar ilişkilerini kişilerarası ve durumsal boyutlarıyla ele alıp yapısal boyutunu göz ardı ettiği için, ciddi bir fark söz konusu değildir.

---