Fiscaoeconomia
Yazarlar: Dilek ÇETİN, Gamze GÖÇMEN YAĞCILAR
Konular:Sosyal Bilimler, Disiplinler Arası
DOI:10.25295/fsecon.2019.03.001
Anahtar Kelimeler:Bankacılık,Finans,Kriz,Logit
Özet: Bankacılık krizleri, ekonomik istikrarın önündeki engellerden birisidir. Bankacılık ve finans piyasalarının düzgün bir şekilde işlemesi hem politikacılar hem de dış yatırımcılar açısından dikkatle ele alınması gereken bir husustur. Bu çalışmanın temel amacı bankacılık krizinin temel belirleyicilerini analiz etmektir. Bu amaçla Dünya Bankasının Küresel Finansal Gelişim veri tabanı kullanılarak, tek değişkenli lojistik modeli tahmin edilmiştir. Böylece, hangi değişkenlerin bankacılık krizi olasılığını arttırdığı ve hangi değişkenlerin bu olasılığı azalttığı bulunmaya çalışılmıştır. Özet olarak, bankacılık krizlerinin yirmi yedi değişkenden pozitif ve on üç değişkenden ise negatif yönlü olarak etkilendiği bulunmuştur. Bankacılık krizlerinin olasılığını arttıran değişkenler: banka maliyeti gelir oranı, banka kredileri banka mevduatları oranı, banka mevduatları gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) oranı, banka borç verme ve mevduat faiz oranı farkı, banka faiz dışı gelirlerinin toplam gelirlere oranı, banka takipteki kredilerin brüt kredilere oranı, banka sabit maliyetlerinin toplam varlıklara oranı, merkez bankası varlıklarının GSYİH’ya oranı, mevduat bankalarının varlıklarının GSYİH’ya oranı, özel sektöre verilen yurtiçi krediler (GSYİH’nın %’si), finansal sitem mevduatlarının GSYİH’ya oranı, GSYİH, kişi başına GSYİH, Gayrisafi Milli Gelir, ödenmemiş toplam uluslararası borçlanma tahvillerinin GSYİH’ya oranı, hayat sigortası prim hacminin GSYİH’ya oranı, likit yükümlülükler, likit borçların GSYİH’ya oranı, bankalar dışı finansal kurumların varlıklarının GSYİH’ya oranı, hayat-dışı sigorta primlerinin GSYİH’ya oranı, ödenmemiş uluslararası özel borçlanma senetlerinin GSYİH’ya oranı, ödenmemiş uluslararası kamu borçlanma senetlerinin GSYİH’ya oranı, mevduat bankaları ve diğer finansal kurumların özel kredilerinin GSYİH’ya oranı, hisse senedi piyasasında toplam işlem hacminin GSYİH’ya oranı, borsa devir hızı oranı, hisse senedi fiyatlarının oynaklığı ve toplam faktöring hacminin GSYİH’ya oranıdır. Bankacılık krizlerinin olasılığını azaltan değişkenler: 5-banka varlığı yoğunlaşması, banka sermayesinin toplam varlıklara oranı, banka yoğunlaşması, bankanın net faiz marjini, varlıklar üzerinden banka getirisi (vergi sonrası), özsermaye üzerinden banka getirisi (vergi sonrası), banka Z-puanı, yabancı banka varlıklarının toplam banka varlıkları içindeki payı, Lerner endeksi, likit varlıkların mevduat ve kısa vadeli fonlara oranı, 1 milyon kişi başına listelenen firma sayısı, havale akışının GSYİH’ya oranı ve borsa kapitalizasyonun GSYİH’ya oranıdır.