Journal of Medicine and Palliative Care
Yazarlar: Hüseyin ARPAĞ, Zuhal KARAKURT, Tülin KUYUCU, Abdullah KANSU, Nurhan ATİLLA
Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
DOI:10.47582/jompac.813140
Anahtar Kelimeler:Noninvaziv mekanik ventilasyon,Hiperkapni,Respiratuvar asidoz,Yoğun bakım
Özet: Amaç: Bu çalışmada akut hiperkapnik solunum yetmezliği (AHSY) tanısı ile yoğun bakım ünites (YBÜ)’inde noninvaziv mekanik ventilasyon (NIMV) uygulamasına ilk saatlerde iyi yanıt alınan, ancak nazal oksijene geçildikten kısa süre sonra tekrar ciddi solunumsal asidoz gelişen hastaların analizini yapmayı planladık. Gereç ve Yöntem: Ocak 2009-Nisan 2010 tarihleri arasında, AHSY (pH<7,35 ve PaCO2 >45 mmHg) nedeniyle YBÜ’de takip edilen ve uygulanan ilk 1-4 saatlik NIMV tedavisine yanıt veren 139 hastanın verisi retrospektif olarak incelendi. Hastalar, NIMV tedavisi sonlandırıldıktan sonraki takiplerinde rebound hiperkapni gelişen (grup 1) ve gelişmeyen (grup 2) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Hastaların demografik özellikleri, AHSY nedenleri, NIMV uygulama süreleri, arteriyel kan gazı (AKG) değerleri, APACHE-II ve SOFA skorları, hastanede yatış süresi (gün), invaziv mekanik ventilatör (İMV) ihtiyacı ve yaşam durumları kaydedildi. Grupların özelliklerini karşılaştırmada numerik veriler için nonparametrik Mann-Withney-U testi ve kategorik veriler için Ki-kare testi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya 139 hasta dâhil edildi. Grupların demografik özellikleri ve NIMV süreleri, YBÜ ve hastane kalış süreleri arasında fark bulunmadı. Grup 1’de toraks deformitesi-kas hastalıkları (grup 1’de %8,6; grup 2’de %1,2) ve obezite hipoventilasyon sendromu (OHS) (grup 1’de %17,2; grup 2’de %9,9) daha fazla iken; grup 2’de parankimal akciğer hastalıkları fazla (grup 1’de %6,9; grup 2’de %18,5) idi. Her iki grup için evde oksijen ve NIMV cihazı kullanıyor olma durumları benzerdi. Grupların pH ve PaCO2 değerleri YBÜ’ye kabul esnasında benzerken, ilk kontrolde grup 1’de grup 2’ye göre belirgin düzelme varken (sırasıyla p<0,005 ve p<0,039) nazal oksijene geçilmesiyle grup 1’de belirgin kötüleşme görüldü (sırasıyla p<0,0001 ve p<0,0001); ancak YBÜ çıkış AKG değerleri iki grup arasında benzerdi. Her iki grubun YBÜ kalış günleri grup 1’de 8 (5-12) gün; grup 2’de 6 (4-10) gün olarak benzer bulundu. Grup 1 ve 2’de YBÜ’de IMV’ye geçiş (sırasıyla %10,3; %7,4, p>0,53) ve mortalite oranları (sırasıyla %6,9; %9,9, p>0,38) benzer saptandı. Sonuç: Çalışmamızda toraks deformitesi-kas hastalıkları ve OHS’nin eşlik ettiği AHSY olan hastalarda NIMV uygulanmasına hızlı klinik yanıt alındığını ancak nazal oksijene geçildikten kısa süre sonra AKG değerlerinin kötüleştiğini saptadık. Bu hasta grubunda NIMV uygulaması sonrası hızlı düzelme yanıltıcı olmamalıdır. Özellikle acil servisten yatışı planlanan bu hastalar nazal oksijen tedavisine geçilse bile mutlaka monitörize edilerek yakın takibe alınmalıdır.