Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi
Yazarlar: M.ihsan SOYSAL, Emel Özkan ÜNAL, Eser Kemal GÜRCAN
Konular:Mühendislik, Ziraat
Anahtar Kelimeler:Genetik kaynaklar,Sürdürülebilir kullanım,Koruma
Özet: Hayvansal üretim, ekosistem hizmetlerinin sağlanmasında özel bir rol oynar ve tarımsal ekosistemin önemli bir parçasıdır. Hayvansal üretim ekosistem hizmetlerini sağlama işlevini insan tüketimine uygun olmayan doğa unsurları olan bitkisel kaynakları insanların yararlanacağı et süt gibi besleyici gıdalara dönüştürerek, otlatma, gezinme, çiğneme dışkı ve idrar üretimi ile ekosistemlerle doğrudan etkileşimde bulunarak ve iklimdeki dalgalanmalara yanıt verebilir şekilde yer değiştirerek sağlarlar. Çiftlik hayvanı genetik kaynakları, gıda ve tarım üretimi için kullanılan veya kullanılabilecek hayvan türleri, her bir tür içindeki popülasyonlar, yabani popülasyonlar, yerel ırklar ve birincil popülasyonlar, standart ırklar, seçilmiş hatlar, ırklar varyeteler, suşlar ve korunmuş genetik materyaller; hepsi şu anda ırk olarak sınıflandırılmaktadır. Hayvan genetik kaynakları, hayvancılık gelişimi için birincil biyolojik sermayedir ve gıda güvenliği ve sürdürülebilir kırsal kalkınma için hayati önemi vardır. Gelecekteki üretim zorluklarını karşılamak için çiftlik hayvan genetik kaynakları çeşitliliğini korumak büyük önem taşımaktadır. Hayvan genetik kaynakları uzun süren evciltme, seleksiyon süreçleri sonucunda insanlar tarafından kullanılmak üzere geliştirilmiştir ve artık tüketimde kullanılmazlarsa soyu tükenmek durumundadır. Hayvan genetik kaynaklarını korumak süreci yalnızca yetiştiriciyi değil aynı zamanda kamunun daha geniş toplumsal kitlelerinde yararlanması bakımından kamuyu da ilgilendiren bir süreçtir. Sigorta değeri olarak adlandırılanönemli seçenek, ırkları gelecek için korumayı, iklim değişikliği ve üretim ortamı değişikliği gibi gelecekteki öngörülemeyen olaylara yanıt verecek ırkların elde tutulmasını korunmasını içermekten kaynaklanmaktadır. Gelecekte iklim, barınak, yem ve hijyen gibi çevre koşullarının alacağı duruma tedbir olarak Hayvan Genetik Kaynaklarında mevcut varyasyonun korunması, geliştirilmesi sürdürülmesi gerekmektedir. Bu derleme çalışmasında, dünya ve ülkemizdeki uluslararası düzeyde yürütülen genel olarak biyoçeşitlilik ve onun önemli bileşeni çiftlik hayvan genetik kaynakları koruma ve sürdürülebilir kullanım çalışmaları incelenmiştir.