Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Hilal YİĞİT

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.1004824

Anahtar Kelimeler:Klasik Türk Şiiri,Nef'î,Sanat,Sözün kaynağı,Hayal ve hakikat

Özet: Sanata ve özelde de şiire kaynaklık eden unsurlar sanat eserini kavramada ve yorumlamada her zaman büyük bir öneme sahiptir. Şairin şiirini vücuda getirirken beslendiği kaynakları irdelemek, eserinde okuyucuya iletmek istediği manâyı daha gerçekçi ve şairden hareketle anlamamızı sağlar. Makalemize konu olan klasik Türk edebiyatı 17. yüzyıl şairi Nefî; kendisinden sonra gelen birçok şairi tesir altında bırakmış ve kasideciliği ile çığır açmış bir şairdir. Nef’î; şiirin beslendiği kaynakları şiir sanatının kıymeti ekseninde sorgulamış ve onu, varlık bakımından en yüce kaynağa dayandırmak istemiştir. Nef’î’nin şiirine vahiy, ilhâm, ilâhî sırlar, hakikat, hayâl ve endîşe gibi unsurlar kaynaklık etmiş ve şair; söz konusu unsurların şiirine nasıl kaynaklık ettiğini kaside ve gazellerinde çeşitli vesilelerle dile getirmiştir. Nef’î’ye göre şiir, vahiy ve ilhamdan beslenerek Hakk’ın sırlarını ve hakikati dile getirmeli ve şair, ilahî ilmin feyzi ile desteklenmiş olan hayâl ve endîşenin gücü ile sanatsal yaratımı başarmalıdır. Vahiy ve Hakk’ın sırları gibi yüce bir kaynağa dayanan Nef’î’nin şiiri, ontolojik mahiyette kendisine üst mertebelerde yer bulur. Bu durum bize şiirin, şairin gönlündeki kıymetini izhar eder.

---