Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Hanife Dilek BATİSLAM

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.991643

Anahtar Kelimeler:Divan poetry,Ab (water),Ode

Özet: Dört temel unsurdan biri olması ve hayati önem taşıması nedeniyle su, divan şiirinde çeşitli yönleriyle sıklıkla ele alınmıştır. Suyla birlikte, kelimenin eş anlamlıları durumundaki Farsça “âb”, Arapça “mâ’” ve “zülâl” de divan şiirinde kullanılmıştır. Su ve suyla ilgili unsurlar divan şairinin hayal dünyası içinde çeşitli benzetmelere konu olmuştur. Benzetme ve hayallerin yanı sıra divan şairleri, şiirlerinde su ile ilgili atasözlerine ve deyimlere, telmih unsurlarına, bazı inanç ve âdetlere yer vermişlerdir. Su dağıtmak, Kâbe’ye su götürmek, çeşme ve sebil yaptırmak vb. hayır işleri ya da suyu ilgilendiren çeşitli imar faaliyetleri sebebiyle yazılan, tarih düşülen şiirlerde sudan söz edilmiştir. Şüphesiz suyla ilgili unsurların diğer örneklere göre daha yoğun yer aldığı şiirler “su” redifli şiirlerdir. Söz konusu şiirler farklı nazım şekilleriyle yazılabileceği gibi redifleri de kimi zaman “su”, kimi zaman eşanlamlılarından biri olabilmektedir. Makalemizde, divan şiirinde su ve suyla ilgili bazı unsurların kullanım özelliklerine değindikten sonra XV. yüzyıl divan şairi Necâtî’nin “âb (su)” redifli kasidesini biçim, içerik, dil ve anlatım bakımından inceleyeceğiz. Yapacağımız incelemeyle Necâtî’nin kasidesinde yer alan su ve suyla ilgili unsurların nasıl ele alınıp işlendiğini ortaya çıkarmış olacağız.     

---