Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Zeynep TUNA ULTAV, Gizem GÜLER

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.937818

Anahtar Kelimeler:Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Kiralık Konak,Disiplinlerarasılık,Mimari modernleşme,Mekânsallık

Özet: Mimarlık, farklı disiplinlerden yararlanır ve mimarinin disiplinlerarası etkisi zamanla güçlenmiştir. Mühendislik, sosyoloji, felsefe, edebiyat vb. gibi çok çeşitli disiplinlerle iç içedir ve bu mimarinin kendi anlamını genişletir. Dil, tüm disiplinlerin ilişki kurması için bir kaynaktır. İnsan-mekân ilişkileri, günlük yaşam, sosyal temalar ve problemler hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlayan edebi metinler, mimarinin kapsamını ve içeriğini geliştirmek için dil yoluyla analiz edilebilir. Bu çalışma, mekânın toplumsal konulardaki değişen etkilerini farklı karakterler üzerinde yorumlamak için, bir tür edebi metin olan roman aracılığıyla toplumsal meseleleri ve değişiklikleri yansıtan inşa edilmiş yazınsal mekânı okumaktadır. Özellikle, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ilk romanı olan Kiralık Konak, 1922 eserinde modernizmin etkisiyle toplumsal çatışma ve yabancılaşma gibi 19. yüzyıl sosyal meselelerini mekân ve karakterler üzerinden ortaya koymaktadır. Bu makale, edebi metin yazımında mimari okumalar yaparak roman karakterlerinin mekân kavramıyla farklı fiziksel ve duyusal deneyimlerini sunmaktadır. Bu analiz, mimarlık ve edebiyat disiplinlerinin birbirine ilham verdiği ve etkilediği sonucuna varmayı mümkün kılar. Ayrıca mimari araştırmalarda edebiyattan yararlanmanın gerekliliğini ele alan bu çalışma ile inşa edilmiş yazınsal mekânı farklı bir perspektiften tartışmak mümkündür. Böylece romanda mimarlık ve edebiyat arasındaki ilişki mekânsallık kavramı üzerinden incelenerek farklı karakterlerin algıları ve deneyimleri ortaya çıkarılmaktadır.

---