Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Nagihan HALİLOGLU

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.962214

Anahtar Kelimeler:Modernizm,Halide Edib,Virginia Woolf,Edebi empresyonizm,Istanbul

Özet: Bu makale Halide Edib, Virginia Woolf ve Leonard Woolf’un İstanbul’un tarihi ve kültürel değerlerini yazınlarında nasıl tasvir ettiklerini karşılaştırmakta ve bu tasvirlerin milliyetten çok cinsiyet ve mesleki kimlikleriyle ilintili olduğunu göstermektedir. Makale Leonard Woolf’un siyasi risalesi İstanbul’un Geleceği’ni (1917) Virginia Woolf’un romanlarının yanında 1906 senesini anlattığı Tutkulu Çırak adlı hatıratıyla ve Halide Edib’in Türk’ün Ateşle İmtihanı’nda (1928) işgale karşı aldığı tavır ile karşılaştırır. Modernist yazarlar olarak Halide Edib ve Virginia Woolf özellikle İstanbul’u tasvir ederken eserlerinde empresyonizm yöntemini kullanmışlardır. Bu yöntem su ve ışık oyunlarına ve çok sesliliği merkeze alıpmetne aktarmaya çalışan bir yöntemdir. Virginia Woolf’un hatıratındaki İstanbul sayfalarına bakıldığında, daha ‘çırak’ken geldiği İstanbul’da şehrin ışıklarına ve seslerine dikkat etmeyi öğrendiğini görürüz. Edebi empresyonizm gözleriyle baktığı İstanbul’da tespit ettiği özellikler bu makalede Halide Edib’in İstanbul hakkında söyledikleri ve metne aktardıklarıyla karşılaştırılıp doğrulanır. Üç yazarın metinleri incelendiğinde, yerel bir yazar olarak Halide Edib’in modernist yazının bakış yöntemleriyle siyasi derinliği en iyi şekilde birleştirebildiği ortaya çıkar.

---