Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Elif ÖKSÜZ GÜNEŞ

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.758534

Anahtar Kelimeler:Orhan Kemal,Şiir,Şiirsel etkilenme

Özet: Sanat insanın ölümsüzlük arzusuna karşılık bulduğu alanlardan biridir. Dünyada iz bırakma şeklinde tezahür eden bu faaliyet kişinin kendinden önce eser veren ve başarılı olan sanatkârları taklit/etkilenme yoluyla başlar. Sanatın dünyasına yeni girmeye başlayanlar onun sınırsız alanında bağımsız bir şekilde varlık mücadelesi vermek yerine daha önce onaylanmış olana eklemlenmeyi tercih ederler. Taklit zamanla taklit edeni geliştirmezse faydasız bir edime dönüşür; ancak sanatkârın ʹkendi olmaʹsı yönünde sadece ilk basamakları teşkil edip yeni ufuklar açarsa yeni ve güçlü bir sanatkârın doğmasına neden olur. Toplumcu bir anlayışla eser veren, edebi dünyada romanları ve hikâyeleri ile tanınan Orhan Kemal bu türlerden önce bireysel duygularını, yalnızlığı ve bunaltıyı tematik düzleme yerleştiren kurguları ile şiire yönelir. Bu süreçte Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar, Cahit Sıtkı Tarancı, Asaf Halet Çelebi, Ahmet Muhip Dıranas gibi şairlerden etkilenir. Nazım Hikmet ile tanıştıktan sonra ise şiirlerinde Nazım Hikmetʹin toplumcu söyleyiş biçimi ve içerik ödünçlemesi ön plana çıkar. Kendi sesini bulamamanın, etki altından kurtulamamanın farkına varan Orhan Kemal sanatının yönünü değiştirir. Bu çalışmada Orhan Kemalʹin şiirleri şiirsel etkilenme teorisi bağlamında değerlendirilecektir. 

---