Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Reyhan Gökben SALUK

Konular:Edebiyat

DOI:10.34083/akaded.410063

Anahtar Kelimeler:Türk Halk Edebiyatı,Masal,Billur Köşk Masalları,Masal Araştırmaları

Özet: Masallar kolektif bilinçdışının yansıdığısıra dışı metinlerdir. Bu yansıtma, kültürel süreklilik içinde, halkın hayat felsefesine, zihniyetine, yaşama biçimine, insanî ilişkilerine, davranışlarına ve tecrübelerine dair pek çok unsuru ihtiva eder. Kültürel süreklilik tanımı ise, bireylerin ve toplumların tekâmül süreçlerinin takibinde masal anlatılarının taşıdığı rol ve eğitimsel işlevleriyle ilgili görünmektedir. Bu vasıflarının dışında masallar ile ilgili olarak yapılan çalışmaların bilimsel ölçütlerle incelenmesi, tarihî verilerle değerlendirilmesi konusu sosyo-kültürel bağlam çözümlemelerinin önünü açacağı gibi yeni felsefe ve fikirlerin üretimine de malzeme taşıyacak konumdadır. Kültür, bir toplumun maddi ve metafizik alanlara verdiği değerlerin toplamı ise halk masallarında yer alan ve kültürel aktarımla bağlantılı olan semboller dünyası, tipler ve motifler öncelikle bireylerin sonrasında ise toplumların gelişiminde ayna hüviyeti taşır görülmektedir. Bu makalede; Anadolu sahası Türk masalları arasında sayılan ve masal külliyatımız içinde önemli bir yer edinen Billur Köşk masalları hakkındaki araştırmalar ele alınmaktadır. Ayrıca mevcut çalışmalar içinde özgün bir yeri olan Menzel’in Billur Köschk (Billur Köşk) adlı eseri Georg Jacob’un son sözüyle birlikte değerlendirilmiştir. Yabancı Türkolog ve oryantalistlerin bizim kültürümüze ve folklorumuza bakış açıları hakkında bir fikir edinmemize yardımcı olabilecek nitelikteki bu eser, Billur Köşk masallarının yabancı bir dile çevrildiği ilk yayın olması bakımından da önemlidir. Bunun dışında Menzel ve Jacob öncülüğünde Türk masal motifleri ile ilgili olarak ortaya sürülen fikirlerin kültürel etkileşimler ve masalın urformu ile ilgili bilimsel mecralarda yürütülen görüşlerle bağlantılı olduğu görünmektedir.

---