Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
Yazarlar: Ahmet Tacetdin HALLAÇ
Konular:Edebiyat
DOI:10.34083/akaded.447435
Anahtar Kelimeler:Memorat,Fabulat,Şahsi Tecrübe Hikayesi
Özet: Nesir anlatı geleneği içerisinde uzun zamandır kabul görmüş olan mit, masal, efsane, halk hikayesi, fıkra türleri çeşitli inceleme metotlarıyla ele alınıp araştırmalar genişletilmeye devam etmiştir. Sık sık ele alınan bu türlerin yanına, “memorat” adında yeni bir tür eklenmiş olması hiç şüphe yok ki kısa zamanda büyük görüş ayrılıklarının ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Makalemizin merkezini teşkil eden ve “memorat” adı verilen anlatılar, 1934 senesinde terminolojiye dahil olmasıyla birlikte Avrupa’da, 1970’lerden itibaren ise Amerika halkbilim çalışmalarında birtakım sorunlara sebep olmuştur. Von Sydow tarafından ortaya atılan ve beraberinde temel tanımlara sahip olan “memorat” ve “fabulat” kavramı, yalnızca ne olduğu ile alakalı değil, ne olmadığı ile alakalı da ifadeler içerdiğinden dolayı uzun müddet boyunca bu iki kavram çeşitli şekillerde tanımlanmaya çalışılmıştır. Bu tanımlama ve kavramın sınırlarını çizme denemeleri kısmen kavramın bir zemine oturtulmasına fayda sağlamıştır fakat kapsamlı bir mutabakatın kesinlikle ortaya çıkmadığını da belirtmek gerekir. Bunun sebebi ise bu iki kavramın farklı şekillerde algılanmasıdır. Bu çalışmayı üç aşama ile tamamlamanın daha isabetli olacağını düşünmekteyiz. Bu bakımdan ilk kısımda kavramın ortaya çıkışı ve bu kavram üzerine yapılan tanımları, ikinci kısımda “memorat” ve “fabulat” kavramlarına ait tanımlardaki sorunları ele alacağız ve üçüncü kısımda ise elde edilen bütün veriler ve çalışmalar ışığında bir tanım denemesinde bulunacağız.