Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
Yazarlar: Hilal GÜNDÜZ BALOĞLU
Konular:Edebi İncelemeler
DOI:10.34083/akaded.539807
Anahtar Kelimeler:Ayşegül Çelik,Hikâye,"Haziran Dilekleri",Tahlil
Özet: Bu makalede yazarın kurgusal dünyasını yansıtması sebebiyle “Haziran Dilekleri” hikâyesi tahlil edilmiştir. Hikâyeleriyle ödüller almış bir yazar olan Ayşegül Çelik’in hikâyelerine dair makale düzeyinde bir yayının olmaması hasebiyle yazarın hikâyeci yönü “Haziran Dilekleri” hikâyesi üzerinden yansıtılmak istenmiştir. “Haziran Dilekleri” hikâyesinin tahlilinin yapıldığı bu makalede, makaleye ana çatı oluşturması bakımından, giriş kısmında yazarın hayatına, eğitimine, ödüllerine ve hikâye kitaplarıyla birlikte hikâyelerinin ismine değinilmiştir. Ayrıca giriş kısmının içerisinde “Haziran Dilekleri” hikâyesinin yer aldığı Şehper, Dehlizdeki Kuş adlı hikâye kitabına dair de bazı tespitler yapılmıştır. “Haziran Dilekleri” hikâyesi Prof. Dr. Mehmet Tekin’in Roman Sanatı 1 kitabı ve Doç. Dr. Abdullah Harmancı’nın “Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Öyküleri ve Öykücülüğü” adlı doktora tezinden hareketle konu, olay örgüsü, anlatıcı ve bakış açısı, kişiler, zaman, mekân, dil ve üslup, anlatım teknikleri olmak üzere sekiz başlık altında tahlil edilmiştir. Bu başlıklara kısaca bakacak olursak hikâyenin konusunda Hıdırellez kutlamalarına yer verilir ve bu durumun sebebi yazar tarafından halk için önemli bir unsurun okuyucuya yansıtılmak istenmesidir. Olay örgüsünde yazarın Hıdırellez kutlamalarını, kişiler üzerinden aktarmasında kopmaların yaşanması hikâyenin akıcılığını etkiler. Anlatıcı ve bakış açısı bölümünde ise ben anlatıcılarda olan eksik yön “Haziran Dilekleri” hikâyesindeki birinci kişi anlatıcıda da görülür ve bu durumun giderilmesi için birinci kişi anlatıcının hikâyedeki diğer kişilerin gözünden verilme yöntemi yazar tarafından uygulanmaz. Hikâyenin başkişi dışında kalan “kişiler kadrosu”nun yardımcı kişi statüsünde olması kurgulamada yazarın tercihidir. Hikâyede yazar zaman mefhumuna dair bilinçli bir kırılma oluşturur. Hikâyedeki açık ve kapalı mekânların kişiler üzerinde farklı etkiler oluşturması kurmaca yapının daha iyi yansıtılmasını sağlar. Hikâyede aynı zamanda kahraman anlatıcı olan başkişinin konumuna uygun konuşturulması hikâyenin gerçekçi yönünü besler. Anlatım tekniklerinden laytmotif tekniği kullanılarak “Haziran Dilekleri” hikâyesi ile Şehper, Dehlizdeki Kuş kitabındaki diğer hikâyeler arasında bağlantı kurulur. Bu makalenin sonuç kısmında ise tahlilden hareketle “Haziran Dilekleri” hikâyesine dair değerlendirmeler yapılmıştır.