Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
Yazarlar: Metin SAMANCI
Konular:Edebi İncelemeler
DOI:10.34083/akaded.592285
Anahtar Kelimeler:Anlam Kopyası,Calque,Fuzuli
Özet: Üç dilin konuşulduğu bir muhitte yetişen Fużūlî’nin şiir dili yaşadığı çevrenin etkisiyle Osmanlı şairlerinden farklıdır. Şiir yazabilecek seviyede Arapça ve Farsçaya hâkim olan şairin Türkçesi zaman zaman bu dillerin etkisi altındadır. Bu nedenle onun şiirlerinde Türkçenin yapısına uymayan kullanımlarla karşılaşmak mümkündür. Bu çalışmada Fużūlî’nin şiirlerinde geçen sıra dışı bir yapı söz konusu edilmiştir. Fużūlî’nin şiirlerinde ancak et-/eyle- şeklinde yer alan fesahate aykırı bir ifadenin varlığı tespit edilmiştir. Bu ifadenin, ancak kelimesinin ‘fakat’ anlamından ziyade ‘o kadar, o derece’ anlamlarından hareketle ve Osmanlı şiirinde yeter et- şeklinde karşılık bulan Farsça bes kerden ifadesinin tesiriyle oluştuğu tespit edilmiştir. Çalışmada bu ifadeye ‘son vermek; bırakmak; vazgeçmek, bu kadarla yetinmek’ gibi anlamlar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Araştırmacıların bir kıyaslama yapabilmesi için dil içi çeviri içeren neşirlerde ifadeye verilen karşılıklar da sunulmuştur.