Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: İbrahim YILMAZ

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.626220

Anahtar Kelimeler:Küfür,Argo,Şer’iye Sicilleri

Özet: Kontrol edilemeyen duyguların dışa vurumu esnasında ağızdan çıkan ve toplum tarafından ayıp kabul edilen küfür sözleri, hukuki bağlamda da suç teşkil eder. Bu sebeple, ceza yargısına ait belgelerin bir kısmını da küfür davaları oluşturur. Toplumca hoş karşılanmaması, küfrün özellikle yazı dilindeki görünürlüğünü oldukça sınırlamaktadır. Türk kültüründe küfrün yeri geçmişten günümüze incelenmek istenirse başvurulması gereken kaynakların başında şer’iye sicilleri gelmektedir. Osmanlı hukuk sisteminin temel kayıtları olan şer’iye sicilleri, kültürümüzün çeşitli yönleriyle ilgili önemli veriler sunmaktadır. Küfür gibi dile ait unsurlar da bunlardandır. Şer’iye sicillerinde yer alan küfür davalarının incelenmesi; geçmişten bugüne küfür sözlerinin ilhamını nelerden aldığı, nelere yöneldiği gibi soruların cevabını bulmada büyük katkı sağlayacaktır. Bu çalışmada, Konya iline ait 39 ve 41 numaralı şer’iye sicillerinde yer alan küfür davaları ele alınacaktır. Küfür sözleri çoğu zaman argo ve hakaret kavramlarıyla karıştırılmaktadır. Dolayısıyla her şeyden önce küfrün tanımının doğru bir şekilde yapılması ve onu diğer dil unsurlarından ayıran noktaların üzerinde durulması gerekmektedir. Bu amaçla, ilk bölümde küfrün tarifi yapılacak, sınırları çizilecektir. Daha sonra, söz konusu sicillerdeki belgelerden hareketle Konya ölçeğinde XVIII. yüzyıl Türk insanının neye, ne şekilde küfrettiği ortaya konularak küfür ile cinsiyet ve sosyal konum arasındaki ilişkiden söz edilecektir. Çalışmadan elde edilen veriler yalnız dil açısından değil sosyoloji, halk bilimi gibi çeşitli disiplinler açısından da oldukça önemlidir.

---