Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Yazarlar: Asuman BAYRAM

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.640626

Anahtar Kelimeler:Husrev ü Şîrîn,Mekân,Tahkiye,Yer değiştirme ve yol güzergâhları

Özet: Tahkiyeye dayalı eserlerin temel unsurlarından mekân, anlatının yüzey yapısına ait bir unsur olan dekor işlevini karşılaması özelliğiyle öne çıkar. Bunun yanında mekânın derin yapı içinde özellikle kahramanların psikolojik durumlarına ait değişimlerin nedeni, belirleyicisi ya da bu değişiklikleri yansıtan bir öge oluşu gibi farklı işlevleri de vardır. Bu bakımdan mekânın eser içinde takibi ve tahlili, anlatının yüzey ve derin yapısının okur tarafından anlaşılması açısından son derece önemlidir. Klasik edebiyata ait tahkiyeli bir tür olan ve modern öncesi roman olarak da değerlendirilen mesnevi türündeki eserlerde de mekân, anlatının temel taşlarından biri konumundadır. Mesneviler içinde de özellikle çift kahramanlı aşk hikâyelerini konu edinenler, anlatı yapısı açısından roman türüne ait unsurların tamamını içinde barındırmaktadır.  Bu çalışmada Firâkî’nin İran şairi Nizâmî’nin aynı adlı eserinin tercümesi olan Husrev ü Şîrîn adlı mesnevisi, eserdeki mekân kullanımları, mekânın yardımcı veya engelleyen unsur oluşu, yer değiştirme ve yol güzergahları, tasvir ögeleri ve bu kullanımların eser içindeki işlevleri açısından değerlendirilmeye çalışılacaktır. 

---