Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi

Hamîdî’nin Hurşîd ü Hâver Mesnevisinin Cemâlî’nin Mihr ü Mâh ve Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşîd ü Ferahşâd Mesnevileriyle Karşılaştırılması

Yazarlar: Fazile EREN KAYA

Cilt 3 , Sayı 4 , 2019 , Sayfalar 323 - 333

Konular:Edebi İncelemeler

DOI:10.34083/akaded.647857

Anahtar Kelimeler:Hurşîd ü Hâver,Mihr ü Mâh,Mesnevi,Tercüme,Te'lif

Özet: Türk edebiyatında 14. yüzyılda başlayan çift kahramanlı aşk mesnevileri yazma geleneği 15. yüzyılda gelişerek devam etmiştir. Yusuf u Züleyha, Leyla vü Mecnun, Hüsrev ü Şirin, Cemşîd ü Hurşîd gibi, eserler farklı şairlerin kalemleriyle tekrar tekrar yazılmıştır. Aynı tarz eserlerin yazılmasından kaynaklanan yenilik arayışına İran edebiyatında yazılan Mihr ü Müşteri ve Mihr ü Mâh’lar çözüm olmuştur. 15. yüzyılda başlayan güneşli aylı mesnevi yazma geleneği 16. yüzyılda da devam etmiştir. 16. yüzyıl şairlerinden Hamîdî’nin yüzyılın son çeyreğinde yazdığı Hurşîd ü Hâver mesnevisi, kahramanlarının isimlerini gök cisimlerinden alması yönünden dikkat çekici bir eserdir. Şair de eserinin sebeb-i te’lifinde kahramanlarının mihr ve mah olduğunu söyler. Ancak Hurşîd ü Hâver Türk edebiyatındaki Mihr ü Mâhlarla karşılaştırıldığında birkaç motif dışında ortaklık bulunamamıştır. Yalnızca İran edebiyatından Cemâlî-i Dehlevî’nin Mihr ü Mâh mesnevisiyle aralarında kimi ortaklıklar tespit edilmiştir. Eserin kaynağına dair yaptığımız araştırmalarda 14. yüzyıl şairlerinden Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşîd ü Ferahşâd adlı mesnevisiyle benzerlikler taşıdığı görülmüştür. Bu makalede Hurşîd ü Hâver’in Mihr ü Mâh ve Hurşîd ü Ferahşâd ile ortak olan yönleri üzerinde durulacak, klasik Türk edebiyatında bir mesnevinin tercüme olmasının ya da farklı mesnevilerden etkilenerek yazılmasının, ortaya çıkan eserin te’lif/ orijinal olmasına etkisi tartışılacaktır.


ATIFLAR
Atıf Yapan Eserler
Henüz Atıf Yapılmamıştır

KAYNAK GÖSTER
BibTex
KOPYALA
@article{2019, title={Hamîdî’nin Hurşîd ü Hâver Mesnevisinin Cemâlî’nin Mihr ü Mâh ve Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşîd ü Ferahşâd Mesnevileriyle Karşılaştırılması}, volume={3}, number={4}, publisher={Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi}, author={Fazile EREN KAYA}, year={2019}, pages={323–333} }
APA
KOPYALA
Fazile EREN KAYA. (2019). Hamîdî’nin Hurşîd ü Hâver Mesnevisinin Cemâlî’nin Mihr ü Mâh ve Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşîd ü Ferahşâd Mesnevileriyle Karşılaştırılması (Vol. 3, pp. 323–333). Vol. 3, pp. 323–333. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi.
MLA
KOPYALA
Fazile EREN KAYA. Hamîdî’nin Hurşîd ü Hâver Mesnevisinin Cemâlî’nin Mihr ü Mâh ve Şeyhoğlu Mustafa’nın Hurşîd ü Ferahşâd Mesnevileriyle Karşılaştırılması. no. 4, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019, pp. 323–33.