Anadolu Tıbbı Dergisi
Yazarlar: ["Levent ÖZTÜRK", "Muharrem Fadıl ATİK", "Gülnur ÖZTÜRK"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Müzik terapi tarihi,Gazeteler,Karikatür,Köşe yazıları
Özet: Kendi coğrafyamızda müzikle tedavi tarihinin izini sürdüğümüz kaynaklar 8.yy’dan itibaren giderek güçlenmekte, Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi’nin (1727–1801) tamamı müzikle tedaviye ayrılmış kitabı er-Risâletü’l-mûsîkiyye mine’d-devâi’r-rûhâniyye (1798) ile zirveye çıkmakta ve 1864’te yayınlanan Hâşim Bey Mecmuası ile sonlanmaktadır. O tarihten Sadık Yiğitbaş’ın 1972’de yayınlanan Musiki ile Tedavi kitabına kadar yüz yıl civarında bir boşluk dikkati çekmektedir. Bu çalışmada tıp dünyası için de hızlı bir değişimin başlangıcını temsil eden 18651965 yılları arasında müzikle tedavi alanı ile ilgili belge arayışına girilmiştir. Bu amaçla internet ortamında erişilebilen dijital gazete arşivleri “müzik”, “musıki”, “musiki”, “musikî”, “tedavi”, “terapi”, “şifâ” anahtar kelimeleri taranmış ve bu kelimelerin geçtiği 26100 gazete sayfası incelenmiştir. On yedi farklı gazetede, en eskisi 16 Eylül 1930 tarihli bir ilân, en yenisi ise 23 Ağustos 1955 tarihli toplam 90 adet belge saptanmıştır. Haberlerin yer aldığı gazetelerin Anadolu, Haber, Cumhuriyet, Akşam, Halkın Sesi, Ulus, Tanin Son Posta, Posta gibi dönemin faal gazeteleri olduğu görülmektedir. Bu haber ve yazıların bir kısmının Saime Sadi (Anadolu, 6 Şubat 1937), Peyami Safa (Cumhuriyet, 1 Eylül 1937), Tevfik Sağlam (Akşam, 21 Eylül 1937), Şevket Rado (Akşam, 11 Mayıs 1942), Dr. Rasim Adasal (Cumhuriyet, 20 Nisan 1946) imzalarını taşıdığı görülmektedir. Diğer bir deyişle müzikle tedavi gazetelerde bazen yazarlar, bazen de tıp doktorları ve gazeteciler ile gündemde tutulmuştur. Elde edilen belgeler açıkça göstermektedir ki 1930 – 1955 yılları arasında müzikle tedavi gazetelerin gündeminde gerek hastanelerde müzik uygulamalarını veren haberler şeklinde, gerek darüşşifalar ve müzikle tedavi geleneğini anlatan tarih içerikli yazılarla, gerekse de karikatürlerle yer almıştır. Bu çalışmadaki belgeler, müzikle tedavinin 1865-1965 yılları arasında unutulmuş ya da terk edilmiş olmadığını, aksine sürekli tartışılarak konuşulduğunu, teşvik edildiğini, hastanelerde müzik girişimlerinin denendiğini ve kendi mecrası içinde varlığını sürdürdüğünü göstermektedir.