AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi

Yazarlar: Emel BAŞTÜRK AKCA, İdil SAYIMER

Konular:-

DOI:10.5824/1309‐1581.2017.5.001.x

Anahtar Kelimeler:Siber zorbalık,Siber zorbalık türleri,Literatür taraması

Özet: İnternet teknolojilerinin gelişimiyle ortaya çıkan, çocuk ve gençleri hedef alan siber zorbalık, geleneksel akran zorbalığından türemiş olup çeşitli yönleriyle ondan farklılaşmış ve etki alanı genişlemiş olan zorbaca davranışları kapsamaktadır. Bilgisayar ve cep telefonu gibi elektronik ortamlara taşınarak gözetim ve denetimi görece kolay olan okul ortamı sınırlarını aşan siber zorbalık davranışları, çocukları her an ve her yerde tehdit edebilmesi açısından ciddi bir problemdir. İnternet kullanımının yaygınlaşması ve kullanım yaşının her geçen gün düşmesiyle birlikte diğer çevrimiçi risklerle birlikte siber zorbalık vakalarının hem nicelik olarak hem de yarattığı zararlar açısından daha büyük boyutlara ulaştığı görülmektedir. Bu durum konuya ilişkin akademik ve politik ilgiyi arttırmakta, siber zorbalıkla etkin biçimde mücadele ve başetme yöntemleri geliştirebilmek için siber zorbalığın tüm boyutlarıyla ortaya konulması için çok sayıda çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmanın öncelikli amacı, siber zorbalık konusuyla ilgili literatürü gözden geçirerek farklı alan araştırmalarında elde edilen bulguları bir araya getirmek ve hem gelecekte yapılacak yeni araştırmalar, hem de oluşturulacak kamu politikaları için yol gösterici bir kaynak ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışmanın diğer amacı ise, dijital ortamın özellikle çocuklar açısından risklerine ve bu bağlamda yeni medya okuryazarlığı eğitimine duyulan ihtiyaca yeniden dikkat çekmektir. Çalışma sonucunda, Türkiye de dahil pek çok ülkede çocukların İnternet ve sosyal ağ kullanım alışkanlıkları ve siber zorbalık deneyimlerine ilişkin çok sayıda nicel araştırma olduğu, örneklem ve soru formuna bağlı olarak bu çalışmaların bazılarında benzer, bazılarında ise farklı sonuçların ortaya çıktığı görülmüştür. Buna karşılık özellikle aile gözetiminin siber zorbalığa etkisine ilişkin az sayıda çalışma olduğu ve özellikle siber zorbalıkla mücadeleye odaklı, farklı yöntem ve tekniklerin de kullanıldığı araştırmalara ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir.

---