AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi
Yazarlar: Fadime ŞİMŞEK İŞLİYEN
Konular:-
DOI:10.5824/1309‐1581.2019.3.008.x
Anahtar Kelimeler:Gösterge,Yananlam,Düzanlam,Reklam,Dijitalleşme,Z kuşağı
Özet: Z kuşağının hayatında internet ve mobil iletişim araçları oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple z kuşağı, aynı zamanda “i-nesli” olarak da adlandırılmaktadır. Dijitalleşmenin yaygınlık kazanmasına bağlı olarak yakın gelecekte z kuşağını olumlu gelişmelerin yanında birtakım olumsuzluklar ve riskler de beklemektedir. Bu doğrultuda çalışmaya konu edilen Turkcell Dijital Zeka reklamı söz konusu noktaya işaret etmektedir. Turkcell, Dijital Zeka Projesi’ni tanıtmak için hazırladığı reklam filminde sözlü kültürünönemli taşıyıcılarından biri olan masal anlatısı ile dijital kültürü ortak bir paydada buluşturmuştur. Reklam için dünyaca ünlü Kırmızı Başlıklı Kız masalı tercih edilmiştir. Söz konusu masalın dijital çağa uyarlandığı reklam filminde kırmızı başlıklı kızın elinde tablet olduğu görülmektedir. Tablet, reklamda dijitalleşmenin somut bir göstergesi olarak karşımıza çıkarken aynı zamanda z kuşağının ayırt edici özelliklerinden birine de işaret etmektedir. Bu açıdan reklam filmi gösterge düzeyinde oldukça zengin bir veri setine sahiptir. Çalışma kapsamında Turkcell Dijital Zeka reklamı göstergebilimsel açıdan analiz edilmiştir. Çalışmada, örnek reklamın anlamsal düzeyde farklı süreçlere işaret eden açık ve çağrışımsal boyutlarını ortaya koymak ayrıca örnek olay üzerinden genel manada reklamların çift katmanlı doğasına dikkat çekmek amaçlanmıştır. Reklam filminden belirli sahneler seçilerek, göstergeler tarafından üretilen anlamlar bu doğrultuda çözümlenmiştir. Görsel göstergebilimin kurucu teorisyenlerinden biri olan Roland Barthes’ın litaratüre kazandırdığı düzanlam ve yananlam kavramları çalışma için yol gösterici olmuştur.