Adalet Dergisi
Yazarlar: Erdem ASIL
Konular:Hukuk
Anahtar Kelimeler:Denizlerin serbestliği,Bayrak devleti,Açık denizler,Ziyaret hakkı,Kitle imha silahlarının yayılması,Güvenlik inisiyatifi,1988 SUA sözleşmesi,2005 SUA protokolü,Güvenlik Konseyi Kararları
Özet: Uluslararası deniz hukuku üzerine inşa edildiği geleneksel ilkeler kapsamında gelişmiş ve bugünkü halini almıştır. Devletlerin üzerinde egemenlik kurduğu veya egemen haklarını kullandığı deniz alanları haricinde tüm devletlerin ve uluslarının menfaatinin bulunduğu açık denizlerin kaos ortamına dönüşmemesi için bu önemli ilkelerin korunması önem arz etmektedir. Dünya küresel ticaretinin büyük çoğunluğunun denizler vasıtasıyla gerçekleşmesi göz önüne alındığında; denizlerde meydana gelebilecek bir güvenlik sorununun tedarik zincirini bozacağı ve insanlığa önemli ölçüde zarar verebileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle uluslararası deniz hukuku belirli deniz güvenliği tehditlerini ve bunların bastırılması için gereken tedbirleri içermektedir. Ancak dünyada deniz güvenliği tehditleri artmakta ve ihtiyaçlar değişmektedir. Yakın dönemde ortaya çıkan kitle imha silahlarının yayılması tehdidi bunun bir örneğidir. Kitle imha silahlarının yayılmasının denizlerde engellenmesi için geliştirilen tedbirler B.M Güvenlik Konseyi Kararları, Kitle İmha Silahlarının Yayılmasına Karşı Güvenlik İnisiyatifi ve buna dayanarak ortaya çıkan karşılıklı anlaşmalar, 1988 SUA Sözleşmesi ve 2005 Protokolü gibi uluslararası hukuk kaynaklarında düzenlenmektedir. Bu çalışma kapsamında uluslararası hukukta bu güncel tehdide karşı geliştirilen tedbirlerin etkililiği ve hukuka uygunluğu deniz hukukunun geleneksel ilkelerinin ışığı altında tartışılmaktadır.