Adalet Dergisi
Yazarlar: Mehmet SEYİTDANLIOĞLU
Konular:Hukuk
Anahtar Kelimeler:Tanzimat dönemi,Meclis-i Âlî-i Umûmi,Meclis-i Vâlâ,Şûrâ-yı Devlet,Kuvvetler ayrımının doğuşu,Yüksek yargı,Resepsiyon
Özet: Tanzimat Dönemi (1839–1876) Osmanlı devlet yapısında temel değişim ve dönüşümlerin yaşandığı, merkezi ve modern devlet kurumlarının kurulduğu bir dönem olmuştur. Bu dönemde “yüksek yargı” alanında Meclis-i Vâlâ’nın önemli bir rol oynadığını söyleyebiliriz. Yargı yetkisi Meclis-i Vâlâ tarafından kullanılmakta, Meclis-i Âlî-i Umûmî tarafından da bu yetki paylaşılmaktaydı. Kararların kesinleşerek yürütülmesi padişahın onayına bağlıydı. 1868 yılında Şûrâ-yı Devlet’in kurulmasıyla “yüksek yargının” bağımsızlaşması, yasama ve yürütme kuvvetlerinden ayrılması daha da belirginleşmiş, yargı otonomisine doğru yöneliş Tanzimat Dönemi’nde başlamıştır. Modern Türk hukuku Tanzimat ile şekillenirken, Cumhuriyet Dönemine uzanan süreçte, kimi zaman yeni ve modern kanunlar hazırlanmış, bazen de Avrupa hukuku kabul edilerek, “resepsiyon” yoluyla, yirminci yüzyıl hukuk sistemi kurumlaşmıştır.