Klinik Psikoloji Dergisi

Yazarlar: Gözde Tezcan, Gülsen Erden, İbrahim Yiğit

Konular:-

Anahtar Kelimeler:-

Özet: Çocukların ebeveynlerinden algıladıkları reddin, psikolojik uyumlarını ve işlevselliklerini olumsuz yönde etkilediği görülmektedir. Ayrıca, bu red algılarının, çocukların kendilerine ve dış dünyalarına ilişkin bilişleri üzerinde etkisi olduğu varsayılmaktadır. Buradan hareketle, söz konusu çalışmanın temel amacı, anneden algılanan reddin olumsuz otomatik düşünceler aracılığıyla sosyal kaygı düzeyini yordayıp yordamadığını test etmektir. Araştırmanın örneklemini, Ankara’nın çeşitli ilköğretim okullarına devam eden 211’i kız 178’i erkek olmak üzere toplam 389 beşinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Çocuk/Ergen Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği, Çocuklar için Bilişsel Üçlü Envanteri, Çocuklar için Sosyal Anksiyete Ölçeği-Yenilenmiş Biçim kullanılmıştır. Bu araştırmanın amacı doğrultusunda yapılan yol analizine göre, anneden algılanan reddin sıcaklık, ihmal ve ayrışmamış red alt boyutları olumsuz otomatik düşünceler aracılığıyla sosyal kaygıyı anlamlı olarak etkilemektedir. Bir başka ifadeyle, çocukların, anneden algılanan red arttıkça, daha fazla kendilerine, geleceğe ve dünyaya ilişkin olumsuz düşünceleri artmakta ve böylece sosyal kaygı düzeyleri de artmaktadır. Ayrıca, anneden algılanan reddin ayrışmamış red alt boyutu ile olumsuz otomatik düşünceler açısından, kızlar erkeklere göre anlamlı olarak daha yüksek puan almışlardır. Anneden algılanan reddin, bilişsel mekanizmaları tetiklemesi ve sosyal kaygı için yatkınlık oluşturması, çocukların sosyal işlevselliğini arttırmak açısından önemli kuramsal ve uygulamaya dönük bilgiler sağlayabilir.

---