Üniversite Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Hakan YAMAN, Murat ESEN
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Yaratıcı Düşünme,İnovasyon,Yükseköğretim,İşletme Lisans Programları
Özet: Bu araştırmada, Türkiye’de işletme lisans programları ile bu programların yer aldığı fakülte ve üniversitelerde yaratıcı düşünme ve inovasyon eğitiminin çeşitli değişkenler ile incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma betimsel olarak yürütülmüş ve nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırma Türkiye’de 207 işletme lisans programının öğretim programları, bu programların yer aldığı 140 fakültenin amacı ve ayrıca 109 devlet, 45 vakıf üniversitesinin stratejik planlama belgeleri hedef evren olarak alınmıştır. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır, bu kapsamda ilk olarak stratejik planlama ve öğretim programları bulguları, doküman incelemesi veri toplama yöntemi ile toplanmış, doküman analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. İkinci olarak araştırmada ilgili fakültelerden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 30 akademisyenden görüş alınmıştır. Akademisyen görüşleri kapalı (dört soru) ve açık uçlu (21 soru) sorulardan oluşan Yaratıcı Düşünme Becerisi ve İnovasyon Anketi ile toplanmış, nicel veriler betimsel istatistik, nitel veriler içerik analizi yöntemleri ile analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre; stratejik planlama dokümanlarının sunum metinlerinde, üniversitelerin kurumsal temellerinde ve planlarında yaratıcılık ve inovasyon kavramlarının bulunma sıklığı kurumsal değerler bileşeninde en yüksek oranda (yaratıcılık% 26, inovasyon% 61) gözlenmiştir. Kavramların, fakülte amacında (yaratıcılık %34, inovasyon %50), program tanımında (yaratıcılık %14, inovasyon %33), program çıktısında (yaratıcılık %35, inovasyon %71) kullanımı bulunmaktadır. Öğretim programlarında 131 program çıktısı elde edilmiştir. Öğretim programlarında görülen 182 ders (yaratıcılık: 38, inovasyon:137, yaratıcılık ve inovasyon: 7) bulunmaktadır. Bu dersler seçmeli (144 ders) ve zorunlu (25 ders) olarak tanımlanmıştır. Dersler ağırlıklı olarak yedinci yarıyılda (34 ders) ve beş AKTS (74 ders) değerinde görülmektedir. Akademisyenler kavramları beşer ayrı temada tanımlamaktadır ve bir öğretim programını, akademisyen eğitimini ve kurumsal desteği gerekli görmektedir. Ankete göre; eğitim uygulamalı olarak yapılmalıdır. Araştırmada yaratıcı düşünme becerisinin ve inovasyonun tüm yükseköğretim programlarında hedeflenmesi ve yükseköğretimin yaratıcı bir ekosisteme dönüştürülmesi önerilmiştir.