Güvenlik Çalışmaları Dergisi
Yazarlar: Ahmet DEMİRDEN
Konular:-
Anahtar Kelimeler:FETÖ,Göreceli Yoksunluk,Terörizm,İkili Piramit Model,Sosyal Kimlik Kuramı,MerdivModeli.
Özet: Terörle ve radikalleşme ile mücadele uygulamalı psikolojinin önemli araştırma konularındandır. Örneğin, Temmuz 2005 Londra intihar saldırıları sonrasında normal görünümlü İngiliz vatandaşlarının nasıl intihar saldırıları gerçekleştirebildikleri ile ilgili şiddet eğilimli radikalleşme olgusu önemli bir araştırma konusu olmuştur. Diğer taraftan, 15 Temmuz 2016 FETÖ darbe teşebbüsü sonucunda 251 vatandaşımızın şehit ve yüzlercesinin gazi olması açık bir şekilde göstermektedir ki FETÖ ve benzeri terör örgütlerindeki radikalleşme süreçlerinin psikolojik analizleri Türkiye’de şiddet eğilimli radikalleşme ile mücadelede önem arz etmektedir. Bu çalışmada terör örgütlerinde yaşanan radikalleşme süreçlerinde örgüt üyelerinin hangi psikolojik değişkenlerin etkisiyle terör eylemlerine yönlendirildiği konusunda literatüre bulgularını kuramsal çerçevede inceledim. İlk olarak terör örgütlerinde radikalleşme süreçleri ve bazı bireysel ve bireyler arası değişkenler arasındaki ilişkilerin analizlerine yer verdim. Sonrasında ise terör örgütlerindeki radikalleşme süreçlerini İki-Piramitli Modele göre FETÖ yapısına belirli atıflar çerçevesinde değerlendirdim. Literatüre göre psikopatoloji veya düşük sosyoekonomik düzey gibi değişkenler ve terör örgütlerinde radikalleşme süreçleri arasında tek başına anlamlı bağlantılı [correlative] veya nedensel [casual] bir ilişki görülmemektedir. Diğer taraftan İki-Piramitli Modeline [Two-Pyramid Model] göre bazı bireyler arası değişkenler ve terörist radikalleşme süreçleri arasında pozitif bağlantılı ilişkiler bulunduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmada terör örgüt yapılarının içinde yaşanan radikalleşme süreçlerinin örnek olay incelemeleri ve psikolojik modeller ile araştırılmasının önemine dikkat çekmeyi amaçlamaktayım