Teknik Bilimler Dergisi

Yazarlar: Nuran KAYABAŞI, Sema ETİKAN

Konular:Mühendislik

Anahtar Kelimeler:Limon (C.limon L.),Mandalina (C. reticulata Blanco),Portakal (C. sinensis L.) Turunç (C,Bitkisel boyacılık,Subjektif değerlendirme,Objektif değerlendirme

Özet: Turunçgil ağaçlarından gıda üretiminden sanayiye kadar birçok alanda yararlanılmaktadır. Bu çalışmada da bazı turunçgil yapraklarının bitkisel boyacılıkta kullanılabilirliğinin belirlenmesi ve elde edilen renklerin de subjektif ve objektif değerlendirme yöntemi ile ortaya konularak bir renk katalogu oluşturulması hedeflenmiştir. Araştırma materyali olarak turuçgillerden limon (C.limon L.), mandalina (C. reticulata Blanco), portakal (C. sinensis L.) ve turunç (C. aurantium L.) ağaçlarının kurutulmuş yaprakları kullanılarak, mordanlı ve mordansız olmak üzere toplam 68 boyama yapılmıştır.Mordanlı boyamalarda alüminyum şapı (Kal(SO4)2), çinko klorür (ZnCl2), kalay klorür (SnCl2), potasyum bikromat (K2Cr2O7), sodyum klorür (NaCl2), sodyum sülfat (Na2SO4), sodyum sülfit (Na2SO3), tannik asit (C76H52O46) olmak üzere 8 adet kimyasal madde mordan olarak %3 ve %5 oranlarında kullanılmıştır Boyamalar sonucunda elde edilen renkler subjektif ve objektif değerlendirme yöntemi ile belirlenmiştir. Subjektif değerlendirme yöntemi ile başta sarı rengin çeşitli tonları olmak üzere bej, kemik rengi, bal rengi, toprak rengi, hardal, kahverengi, gül kurusu, sarı-yeşil ve yeşil-kahve renkleri ile bu renklerin açık ve koyu tonları elde edilmiştir. Elde edilen renkler objektif olarak değerlendirildiğinde de dE (renk farklılığı) değerlerinin limon yaprakları kullanıldığında 11.56 ile 26.02 değerleri arasında, mandalina yaprakları kullanıldığında 12.63 ile 28.36 değerleri arasında, portakal yaprakları kullanıldığında 6.89 ile 77.92 değerleri arasında, turunç yaprakları kullanıldığında da 12.33 ile 26.68 değerleri arasında değiştiği belirlenmiştir.

---