International Journal of Agricultural and Natural Sciences

Yazarlar: Esra CEBECİ, Fatih HANCI

Konular:

Anahtar Kelimeler:Alliumlar,Erkek kısırlık,Hibrit,Tohum üretimi,Soğan,Allium cepa L. pırasa

Özet: Allium grubu içerisinde ekonomik açıdan önemli, soğan (Allium cepa L.) ve pırasa (A. ampeloprasum var. porrum L.) gibi ülkemizde de yoğun olarak tüketilen türler yer almaktadır. Bu türler çoğunlukla 2 yıllık olup açık tozlanma göstermektedirler ve toplu çiçek yapısına sahiptirler. Bu yapı yüzlerce küçük çiçekten meydana gelmektedir. Çiçekler elle yapılacak yapay tozlanma çalışmalarında kullanılamayacak kadar küçük ve narin oldukları için, hibrit çeşit geliştirme ve hibrit tohum üretim çalışmalarında sitoplazmik-genik erkek kısırlık (CMS) özelliğinden yoğun olarak faydalanılmaktadır. Erkek kısır olarak adlandırılan bitkiler fonksiyonel polene sahip olmadıkları için kendilenme riskleri yoktur. Bu nedenle bu bitkilerden ancak melezleme sayesinde tohum alınabilmektedir. Alliumlarda hibrit çeşit geliştirebilmek için, erkek kısır, idameci ve tozlayıcı hatların önceden belirlenmiş olması ve bu hatların birbiri ile uyumunun iyi olması gerekmektedir. Bu çalışma ile Alliumlarda ve özellikle soğanda hibrit çeşit geliştirmek için önemli olan erkek kısırlık konusu değerlendirilmiştir.

---