Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences

Yazarlar: Mehmet FIRAT

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Türkiye,Doğu Anadolu,Allium,Etnobotanik

Özet: Bu çalışmanın materyali 1999-2014 yılları arasında Türkiye florası kareleme sistemine göre B7, B8, B9, B10, C9, C10 karelerinde bulunan Ağrı, Bitlis, Hakkâri, Muş, Tunceli ve Van illerinde yaygın olarak tüketilen Allium türleri oluşturmaktadır. Bu türler; Allium akaka S. G. Gmel. Ex Schult. & Schult. f., Allium atroviolaceum Boiss., Allium aucheri Boiss., Allium calocephalum Wendelbo, Allium kharputense Freyn & Sint., Allium noeanum Reut. ex Regel, Allium pseudoampeloprasum Miscz. ex Grossh., Allium rhetoreanum Nab., Allium schoenoprasum L., Allium shatakiense Rech. f., Allium shirnakiense L.Behçet & Rüstemoğlu, Allium szovitsii Regel, Allium tuncelianum (Kolman) Özhatay, B. Mathew & Şiraneci, Allium vineale L. den oluşmaktadır. Yerel kadınlar doğal ortamlarında topladıkları bu türlerin bir kısmını kendi ihtiyaçları için kullanılırken, bir kısmını da Halk pazarında satarak ailelerinin bütçelerine maddi katkıda bulunurlar. Taze yapraklar ve soğanlar belli işlemlerden geçirilerek tüketilirler. Bununla birlikte Vanın meşhur Otlu peynirine taze yaprakları salamuradan sonra konulur. Kurutulan yapraklar kış aylarında yemeklere tatlandırıcı olarak katılır. A. tuncelianum türünün üretimi yapılmakta ve marketlerde soğanları satılmaktadır. A. rhetoreanum türü Hakkârinin köylerinde bahçelere ekilerek yetiştiriciliği yapılmakta olup günlük taze sebze olarak yemeklerde kullanılmaktadır. Bu çalışmada Allium cinsine ait 14 türün doğal ortamlarında ve halk parazından çekilmiş fotograflarının yanısıra marketlerde tüketimiyle alakalı fotografları ile birlikte kullanım alışkanlığı ve şekli hakkanda bilgi verilecektir

---