Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi
Yazarlar: Burhan ALBAY, Burak BEKGÖZ, İshak ŞAN, Eren USUL, Hakan CENCİ
Konular:Acil Tıp
Anahtar Kelimeler:Siyanür,İntihar,Hastane Öncesi Acil Tıp
Özet: Hidrojen Siyanür(HCN), eritrositlerin oksijen taşıma kapasitelerini bozduğu için kan zehirleyici ajanlar olarak adlandırılmaktadır. HCN zehirlenmesi nadir görülmesine rağmen mortalitesi oldukça yüksektir. HCN zehirlenmeleri temas yoluyla da bulaşabileceğinden, müdahale eden sağlık personelinin de zehirlenmesine neden olabilmektedir. Bu yüzden hastane öncesi personelin hastalara müdahale ederken her zaman gerekli önlemleri almalıdır. 27 yaşında erkek hasta, Ankara’da bir otelin 12.katında otel görevlileri tarafından hareketsiz yattığı, nefes alamadığı ve ağzında köpükler olması şikayetiyle 112 Komuta Kontrol Merkezine (KKM) ihbarda bulunuyorlar. KKM, kardiyak arrest ön tanısı ile olay yerine bir adet Paramedikli, bir adet Doktorlu ambulans yönlendirilyor. Hastanın muayenesinde Glaskow koma skalası (GKS) puanı:3, solunum ve dolaşım bulgularının olmadığı, pupiller fiks dilate, ve rigor mortis geliştiği ve cilt muayenesinde yüzünün ve göğsünün kiraz kırmızı renkte olduğu bildirildi. Ekipler olay yerinde, hastanın yazdığı tahmin edilen “Siyanür tehlikesi var, girme” yazılı bir not buldular. Ekipler olay yerine girdiklerinde notu görmemişlerdi ve gördükten sonra odadan ayrılarak güvenli alanda beklediler. HCN intoksikasyonlarında, yüksek venöz hemoglobin oksijen saturasyonuna bağlı olarak ciltte kiraz kırmızısı bir ten gözlenmektedir ancak klinik gözlemlere göre bu durum nadir görülmektedir. Olgumuzun yüzünde ve göğsünde kırmızılık mevcuttu. HCN’e maruz kalmış kurbanın nefesinde veya olay yerinde anormal acıbadem kokusu olabilir ancak genetik varyasyonlar nedeniyle nüfusun sadece %60–80‘i bu kokuyu alabilir. Ekiplerimiz HCN’e spesifik acıbadem kokusunu alamadılar. Hastane öncesinde, çoğu zaman hangi tehlikeler ile karşılacağınız öngülemez ve olay yerindeki toksik maddeyle direk maruziyet yaşanabilir. Bu yüzden hastane öncesi acil sağlık sistemi çalışanları olay yerini iyi okuyabilmeli, detaylı öykü alabilmeli, KBRN ajanlarının belirti, bulgularına hakim olmalı her an ve her türlü olguya müdahale için hazır olmalı ve gerekli önlemleri almalıdır.