Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Yazarlar: Melih Ramazan YÜKSEL
Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler
Anahtar Kelimeler:Hititler,Palalar,Kastamonu,Batı Karadeniz,Paphlagonia.
Özet: MÖ 2. binyıl Anadolu coğrafyasında varlığı bilinen halklardan birisi de Pala halkıdır. Kuzeybatı Anadolu’da yaşadıkları düşünülen Palalar, Pala-Tummana adındaki bir ülkeye sahiplerdir. Orta Anadolu’daki Hitit Devleti ile sınır komşusu olan bu ülke siyasi anlamda da ön plana çıkmıştır. Aynı zamanda Hitit vesikaları aracılığıyla varlığı bilinen Palalar, kendilerine has dilleri ile dikkat çekmektedirler. Bunun yanı sıra Pala-Tummana Ülkesi ile Hitit Devleti arasındaki siyasi ilişkiler de tarihi belgelere yansımıştır. Hitit Devleti’nin Anadolu’daki diğer krallıklarla pek çok siyasi ve bölgesel sorunları olmasına rağmen Pala-Tummana Ülkesi ile ılımlı ve sakin bir siyasi politika izlediği dikkat çekmektedir. Özellikle Kaşka tehdidine karşı kullanılan Pala-Tummana Ülkesi zamanla Hitit Devleti’nin hâkimiyeti altına girmiştir. Hitit hâkimiyeti altına giren Pala-Tummana Ülkesi, kalelerle ve askeri kuvvetlerle desteklenerek bir Hitit eyaleti haline gelmiştir. Özellikle Kral I. Şuppiluliuma ve Kral II. Murşili dönemlerinde ülke üzerinde askeri ve imar faaliyetlerinin yapılması, eyalet haline gelmesine katkı sağlamıştır. Aynı zamanda askeri faaliyetlerin de ön plana çıkması, Pala-Tummana Ülkesi’nin bir garnizona veya bir cepheye dönüşmesine neden olmuştur. Kral III. Hattuşili’nin, Yukarı Ülke’nin yönetimine geçmesi, bu ülkeyi de etkilemiştir. Zaten bu dönem ile birlikte Pala-Tummana Ülkesi’ne dair bilgi akışa kesilmiştir. Fakat siyasal ve askeri önemi olan bu ülkenin, Hitit Devleti’nin yıkılışına kadar sadakatini bozmadığı ve bir eyalet olarak varlığını devam ettirdiği anlaşılmaktadır. Hitit hâkimiyeti dönemi sonrasında da bölge pek çok farklı siyasal gruplar tarafından ele geçirilmiş ve bu süreçlerde de siyasi anlamda ön plana çıkmıştır.