Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

Yazarlar: Selcen GÜR

Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler

Anahtar Kelimeler:Sibirya,Yermak,Rusya,Sibir Hanlığı,Algı

Özet: XVI. yüzyıldan sonra genişleme siyasetine giren Rusya için Sibirya'nın tamamen işgal edilmesi oldukça önemli sonuçlar doğurmuştur. Rusya, baskıcı askeri gücün yanı sıra merkezden çok uzaktaki bu geniş topraklarda kalıcılığını sağlayabilmek için yerli halka inerek millî hafızayı değiştirmeyi hedeflemiştir. Rusya tarihi ile olumlu yönden ortak bir tarih oluşturmayı amaçlamıştır. Bunun için de aslında sadece Rusya’nın tüm Sibir topraklarını ele geçirdiği seferlerinin başlangıcını yapan Yermak Timofeyeviç’i Sibirya halkı için kurtarıcı gibi gösteren bir tarih anlatısı ortaya  çıkarmıştır. Bu sayede toplumun hafızasını ve algısını etkileyerek hâkimiyetine karşı direniş gösterme ihtimalini azaltmayı amaçlamıştır. Bu ideolojik anlatıyı sosyolojik ve politik olarak halka tesir ettirebilmek için sanatın gücüne başvurmuştur. İşgali meşrulaştırmak ve halk nezdinde yumuşatabilmek için oluşturulan bu tarih anlatımı, sanat eserleriyle desteklenerek kalıcılaştırılmış ve meşruluğu tartışılmaz bir hale getirilmiştir. Bu çalışmada Rus tarihinde oluşturulmuş Sibirya Fatihi, kahraman Yermak Timofeyeviç algısına sanat alanından nasıl destek verildiği ve toplumun zihnine kazınmaya çalışıldığı incelenmiştir. Bunu sağlayabilmek için de bilinçli olarak sanatın nasıl kullanıldığı ortaya koyulmaya  çalışılmıştır. Sanatın ve medyanın toplumu şekillendirici etkisine farklı alanlardan örnekler verilmiştir.

---