Journal of Yaşar University

Yazarlar: Ümit Deniz İLHAN, Burcu KÜMBÜL GÜLER, Mehmet AKSARAYLI

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Çalışma Değerleri,Örgüte Duygusal Bağlılık,Mavi Yakalı Çalışan,X Kuşağı

Özet: Bu çalışma, örgüte yönelik duygusal bağlılıkta önemli bir faktör olarak düşünülen çalışma değerlerinin X ve Y Kuşakları bağlamında incelenmesi üzerinedir. Çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır. İlki, X ve Y Kuşağı mavi yakalı çalışanların sahip oldukları çalışma değerleri açısından farklılıklarını ortaya koymaktır. İkincisi ise X ve Y Kuşağı mavi yakalı çalışanların örgüte yönelik duygusal bağlılıkları açısından farklılıklarını ortaya koymaktır. Böylece hangi çalışma değerlerinin örgüte yönelik duygusal bağlılığı yordamada önemli olduğunu saptamak amaçlanmaktadır. Çalışma değerleri “bireyin işe yönelik tutumları, çalışma koşulları ve çalışma aracılığıyla elde ettiği çıktılar gibi çalışmaya ilişkin bazı özelliklere yönelik tercihini belirleyen çekicilik  kıstası” olarak ifade edilebilir. Çalışma değerleri Lyons, Higgins ve Duxbury (2010) tarafından geliştirilmiş olan “Çalışma Değerleri Ölçeği (Lyons Work Values Survey-LWVS)” ile ölçülmüştür. Çalışmada ölçeğe uygulanan açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizine göre, orijinalinden farklı olarak yeni dört boyut belirlenmiştir. Bunlar, “içsel-an odaklı”, “içsel-gelecek odaklı”, “dışsal-an odaklı” ve “dışsal-gelecek odaklı” çalışma değerleridir. Bireyin örgüte karşı hissettiği duygusal yakınlığı ve örgütle özdeşleşmesini içeren duygusal bağlılık ise Meyer ve Allen (1991) tarafından geliştirilen “Örgütsel Bağlılık Ölçeği (Organizational Commitment Questionnaire-OCQ)” ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın verileri ulusal ve uluslararası düzeyde farklı sektörlerde faal olan İzmir ilinde yerleşik bir holdinge bağlı yine İzmir ilinde gıda ve içecek üretimi alanında faaliyet gösteren büyük ölçekli iki farklı işletmenin üretim bölümünde çalışan 99’u (%11,8) kadın 741’i (%88,2) erkek, toplam 840 mavi yakalı çalışandan anket aracılığıyla elde edilmiştir. Örneklemin 324’ü (%38,6) 1965-1979 yılları arasında doğmuş olup “X Kuşağı” olarak kodlanmıştır. 516 çalışan (61,4%) ise 1980-2000 yılları arasında doğmuş olup “Y Kuşağı” olarak kodlanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, X ve Y Kuşakları arasında çalışma değerlerinin dört boyutu açısından fark bulunmuştur. Tüm bu dört boyutun Y Kuşağında X Kuşağına göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. X ve Y Kuşakları arasında örgüte yönelik duygusal bağlılık açısından ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Ancak anlamlı bir farklılık görülmemiş olsa da, X Kuşağının duygusal bağlılık ortalamasının Y Kuşağına göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Regresyon analizi bulgularına göre ise, X Kuşağı açısından örgüte duygusal bağlılığı dışsal-gelecek odaklı çalışma değerleri yordamaktadır. Diğer yandan, Y Kuşağı açısından örgüte duygusal bağlılığı dışsal-an odaklı çalışma değerleri belirlemektedir. 

---