Journal of Yaşar University
Yazarlar: Çağdaş CENGİZ, Adem KURTAR
Konular:-
DOI:10.19168/jyasar.630197
Anahtar Kelimeler:Çok Yıllı Mali Çerçeve,Bütçe Öncelikleri,Brexit,Yeni Öz Kaynaklar Sistemi,AB Bütçe Harcamaları
Özet: Bu çalışmada amaç, Avrupa Birliği bütçesine yansıyan yeni dönemsel öncelikleri ve bu öncelikleri koşullandıran güncel zorlukları dikkate alarak, 2021-2027 Çok Yıllı Mali Çerçevesi’ni analiz etmektir. Bu doğrultuda, konuya ilişkin başta Avrupa Komisyonu olmak üzere resmi kurumlara ait asli metinler, değerlendirmeler, raporlar ve tamamlayıcı belge ve bağıtların yanı sıra resmi verilerin içeriği, sistematik olarak incelenmek ve yorumlanmak suretiyle analiz edilmiştir. Yapısı ve evrimi itibariyle kendine özgü bir bütünleşme örneği olan Avrupa Birliği’nin, tüm bileşenlerine ve politikalarına işlemiş olan bu özgünlüğü bütçesine de yansımıştır. Avrupa Birliği’nin bir nevi yeniden dağıtım mekanizması olan bütçesi, gerek Avrupa bütünleşmesinin dinamikleriyle, gerekse politik öncelikleriyle iç içe geçmiş bir gelişim çizgisi izlemiştir. Topluluğun ilk dönemlerinden günümüze kadar geçen süreçte Avrupa Birliği, temel stratejik söylem ve politikalarını korumakla birlikte, her bir mali döneme yansıyan küresel ve bölgesel gelişmelerin etkisini dönemsel önceliklerine aktarmak suretiyle değişmiş ve dönüşmüştür. Mevcut bütçe dönemi (2014-2020) kaçınılmaz olarak küresel finans krizinin ve Euro Alanı Krizi’nin gölgesinde şekillenirken, 2021-2027 bütçesi ise ekonomik boyutun yanı sıra bölgesel ve küresel düzeyde derinleşen siyasi, sosyal ve çevresel krizlerin çözümüne yönelik önlemleri önceleyerek tasarlanmıştır. Avrupa Birliği’nin yeni mali döneminde, güncel zorluklarla başa çıkabilmek için belirlenen öncelikler, bütçedeki fonların yapısını, büyüklüğünü ve tahsisini de önemli oranda etkilemiştir. Böylece “Koruyan, Güçlendiren ve Savunan bir Birlik için Modern bir Bütçe” söylemiyle başlayan yeni dönem, başlıkların ve programların uygulamada sonuç verebilmesini, diğer bir deyişle verimliliği merkeze alarak planlanmıştır. Bununla birlikte bu tasarı, Birlik açısından güncel gelişmelerden ve çatışmalardan da beslenen muhtelif çelişkiler barındırmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada özgün olarak, Avrupa Birliği’nin yeni bütçesinin henüz taslak halinde olduğu ve onay sürecinde tartışılmaya devam edildiği de dikkate alındığında, yeni mali tasarıya ve onun asli bileşenlerine yönelik erken bir analiz ve yeri geldiğinde eleştirel bir bakış ortaya konulmaya çalışılmıştır.