Journal of Yaşar University
Yazarlar: Özlem MADAK, Ebru GENÇALP
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:ODGP,Libya,Avrupa Birliği,Güvenlik
Özet: İkinci Dünya Savaşı sonrası yeniden şekillenen dünyada bölgesel örgütlere duyulan ihtiyaç artmış; bu durum Avrupa için de geçerli olmuştur. Ekonomik, siyasi ve askeri birliğe ulaşma çabaları kurulduğu günden beri devam etmekte olan Avrupa Birliği’nin, ekonomik birlik sağlama konusunda elde etmiş olduğu başarıyı siyasi ve askeri alanda aynı oranda gerçekleştiremediği görülmektedir. Bugüne kadar yaşanan uluslararası krizlerin çoğunda Avrupa Birliği’nin, ortak dış politika üretemeyerek özellikle güvenlik ve savunma alanlarında ortak tutumlar geliştirememiş olması Birlik’in hem bölgesel hem küresel boyutta etkili ve güçlü bir güvenlik aktörü haline gelmesini engellemektedir.Avrupa Birliği’nin ilgi alanına sadece Avrupa kıtasındaki ülkeler dâhil değildir. Avrupa güvenliğine etki edebilecek her bölge Avrupa Birliği açısından önem teşkil etmektedir. 2010 yılı sonunda Tunus’ta başlayan ve Arap Baharı olarak nitelendirilen halk hareketleri, kısa sürede sıçradığı Libya’da rejim değişikliği ve Muammer Kaddafi’nin öldürülmesi ile sonuçlanmıştır. Diğer uluslararası örgütler gibi Avrupa Birliği de Libya’da yaşanan sürece dâhil olmuş ve çeşitli politikalar üretmiştir. Geçmişte Libya ile genelde üye ülkelerin ticari ilişkileri boyutunda teması olan Avrupa Birliği, Libya Krizi’nde Ortak Dış Politika ve Güvenlik Politikası açısından ortak bir tutum izleyememiştir. Bu çalışmada, Avrupa Birliği’nin Arap Baharı sürecinin bir parçası olan Libya Krizi’ndeki tutumu incelenmiştir. Askeri operasyonun NATO’ya devredildiği ana kadar gelişen olaylar başlıca aktörler açısından detaylıca irdelenmiştir. Öncelikle Avrupa Birliği’nin Libya Krizi’ne yönelik kurumsal tutumu incelenmiş ve ardından Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve İtalya’ya odaklanarak üye ülke tutumları etraflıca ele alınmıştır. Çalışmada, adı geçen üye ülkelerin tutumları karşılaştırmalı bir biçimde analiz edilmiştir. Üye ülkelerin süreci birbirinden farklı değerlendirmesi sonucunda AB, askeri operasyonu bağımsız olarak gerçekleştiremeyerek NATO’ya devretmiştir. Çalışmada Avrupa Birliği’nin operasyonu tek başına gerçekleştirememe sebepleri ortaya konmaya çalışılmıştır.