ATEBE Dinî Araştırmalar Dergisi

Yazarlar: Cağfer KARADAŞ

Konular:Din Bilimi

Anahtar Kelimeler:Kelam,İsrâ Miraç,Mahiyet,Gerçeklik,Ru’yetullah

Özet: Mekke döneminde kendisine büyük koruma sağlayan amcası Ebû Talib’in ve her zamanyakın destekçisi olan muhterem eşleri Hz. Hatice’nin art arda vefat etmesi, Hz. Peygamber’i derinden üzmüş ve sarsmıştı. Hatta bu yıla bu yüzden Hüzün Yılı denilmişti. Hicretten bir buçuk yıl önceye tekabül eden bu yılda olağan üstü bir olay gerçekleşti. Hz. Peygamber bir gece içinde önce Mekke’den Kudüs’e ardından Yüce Allah’ın murat ettiği bir yere doğru yolculuğa çıkarıldı ve aynı gece içinde döndü. Bu olayın birinci safhasına İsrâ, ikinci safhasına ise Miraç denildi. Kur’an’da geçen ifade ile bu olayın sebebi ve hikmeti, Hz. Peygamber’e Yüce Allah’ın bazı işaretlerini göstermekti. Olağanüstü olarak gerçekleşen bu olaya müşrikler aşırı tepki verdiler, bazı zayıf müminlerin imanları sarsıldılar, ancak Müslümanların büyük çoğunluğu, tam bir güvenle olayı tasdik ettiler. Müşriklerin itirazı, mesafe uzunluğuna ve sürenin kısalığına idi. Ancak bu olayın Kur’an tarafından teyit edilmesi, Müslümanların zihnindeki bütün şüpheleri giderdi. Günümüze hem İsrâ Sûresi birinci ayetiyle hem de birden çok rivayetle gelmiş olması olayın gerçekliğini göstermesi açısından önemlidir. Her ne kadar zaman, mekan ve olayın gelişimiyle ilgili ayrıntılarda bir takım farklılıklar varsa da, genel itibariyle ve Kur’an’ın çerçevesini çizdiği şekliyle gerçekleşmiş olmasında şüphe bulunmamaktadır. Miraç safhası hususunda sübut bakımından bazı zayıflıklar bulunuyorsa da Sahabeden bu güne bu olayın gerçekliği üzerinde neredeyse tüm mezhepler ittifak etmiştir. İhtilaf, olayın kendisi veya bütünü hakkında değil, ruhen mi yoksak ruh-beden bütünlüğü içinde mi gerçekleştiği hususundadır. Günümüzde bazılarınca yapılan aykırı değerlendirmeler, bütün gözden kaçırmaktan kaynaklı olduğu izlemini vermektedir. Müslümanların neredeyse tamamı tarafından büyük bir kabule mazhar olmuş olan bu olay, günümüzde birçok İslam ülkesinde mübarek gecelerden biri olarak kabul edilir ve kutlanır. Elinizdeki makale, özetini verdiğimiz bu olayı ele almakta ve özellikle olayın hikmeti, mahiyeti ve gerçekliği üzerinde durmaktadır.

---