Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Onur TARLACI

Konular:Edebiyat

Anahtar Kelimeler:Mukay Elebayev,Kırgız kültürü,Uzak Yol Romanı,Kırgız Kültürü,Roman

Özet: “Kırgızların Maksim Gorki’si” olarak adlandırılan Mukay Elebayev (d.1906 - ö.1944) Kırgız Türkleri için açlığın, savaşın, rejimin; kısacası zorluğun tüm Türkistan’da sarsıcı izler bıraktığı yıllarda on çocuklu bir ailenin Almakan’dan sonrabüyükleri olarak dünyaya gelir. Anne ve babasını küçük yaşlarda kaybettiği için Mukay Elebayev ve kardeşlerinin koruması amcası Elebes ve yengesi Burmake Ana’ya kalır. Mukay Elebayev’in “Uzun Yol2” romanı (1936) yazarın kendi hayatını anlatması, tarihe acı bir tablo olarak yansıyan “Ürkün” olayının yer alması, çağdaş Kırgız edebiyatının ilk romanı olması yönleriyle üzerinde çokça araştırma yapılan önemli bir eserdir. Bu çalışmada tespit ettiğimiz kültürel ögeler dipnot açıklamaları, yazı ve görsellerle konu başlıkları halinde verilmiştir. Manas, Aytmatov, Isık-Köl’den izler taşıyan Kırgız edebiyatı şüphesiz gerek yazılı gerek sözlü anlamda oldukça zengindir. Bu zenginlikler arasında yer alan kültürel ögeler Türk milletinin genetik kodlarını barındırması açısından geçmişe dair izler sunar. Tespit edilen unsurlar da şüphesiz ortak Türk kültür havzasının mirasıdır.

---