Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Ebubekir GÜNGÖR
Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler
Anahtar Kelimeler:Kazakistan,Oğuzlar,Kıpçaklar,Bozok,Nursultan
Özet: Oğuzların Bozok kolu Anadolu’ya geldikten sonra yoğun bir şekilde Yozgat ve çevresini yurt tutmuşlardır. Bu sebeple bu bölgeye Osmanlı İdari sistemi içerisinde Bozok sancağı adı verilmiştir. Cumhuriyet döneminde bu adlandırma değişmesine rağmen, halk arasında Bozok adlandırması sürdürülmüş, 2006 yılında kurulan üniversiteye Bozok adı verilmiştir. Kazakistan’da, Bozok adlı ve kuruluşu VII. – VIII. yüzyıllara tarihlenen bir Oğuz (Türk) şehri 1998’de keşfedilmiştir. Kazakistan’da bilimsel araştırma seyahati gerçekleştirilerek, kazı ekibiyle görüşmüş, kütüphanelerde literatür, müzelerde arkeolojik eser taraması ve şehir kalıntılarının bulunduğu coğrafyadaki yüzey araştırması ile veri toplanmıştır. Bozok şehrinin Türk tarihindeki yeri ve önemi, Oğuz boy teşkilatlanmasının ana kollarından birini oluşturan Bozokların söz konusu şehrin ortaya çıkması ve toponimin oluşumundaki rolleri, Kazılar sırasında bulunan arkeolojik malzemeler ve bu malzemelerin bozkır kültürüyle ilişkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır. Tarihi Bozok Şehrinde bulunan kalıntılar, şehrin 8 – 14. yüzyıllar arasında üç ayrı topluluk tarafından kullanıldığını göstermektedir. Şehrin adlandırılışı, hemen yanı başındaki Buzuk gölüne atfen yapılmıştır. Bu toponim, Oğuz boy teşkilatının iki kolundan biri olan Bozoklar ile ilişkilendirilmiştir. Kazılar neticesinde ortaya çıkarılan şehir planı, mahalle mimarisi ve mezar kalıntıları, Ortaçağ Türk-İslam yaşamını yansıtmaktadır.