Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi
Yazarlar: Duygu Nur HASTÜRK, Abdullah BEYHAN, Arzu ŞAHİN, Pınar ALMA, Nurcan KOLAÇ
Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
DOI:10.54061/jphn.941954
Anahtar Kelimeler:TEMİZLİK İŞÇİLERİ,SAĞLIK PROFİLİ,İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRESİ
Özet: Amaç: Bu araştırma, temizlik işçilerinin sağlık profilleri ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Aralık 2019-Mart 2020 tarihinde yapılan araştırmanın evrenini, İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan bir belediyeye bağlı olarak çalışan 328 temizlik işçisi oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçilmeyip işçilerin tamamının araştırmaya katılması hedeflenmiştir. Ancak işçilerin 33’ü anket formunu eksik ve/veya yanlış doldurduklarından araştırmaya dâhil edilmemiş ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 267 işçi ile araştırma tamamlanmıştır. Veriler literatür doğrultusunda hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ve Nottingham Sağlık Profili Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı veriler için yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, ölçek puanları ile bağımsız değişkenlerin karşılaştırılması için Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan işçilerin yaş ortalaması 41.92±8.53 dir. İşçilerin %51.7’si sigara kullanmakta, %55.8’ işe bağlı olarak sağlık sorunu yaşamıştır. İşçilerin %24.3’ü iş kazası geçirmiş, %18.7’si batıcı-delici aletle yaralanmış, %10.5’i ise meslek hastalığı tanısı almıştır. İşçilerin en sık maruz kaldıkları riskler incelendiğinde; %70.8’i hava kirliliğine, %41.2’si sıcak veya soğuk havaya maruz kalmıştır. İşçilerin Nottingham Sağlık Profili ölçeği puan ortalaması 90.54±106.7 olup ölçeğin alt boyutlarında en yüksek puan enerji alt boyutundan (26.77±35.63); en düşük puan ise sosyal izolasyon alt boyutundan (7.72±17.06) ile alınmıştır. İşçilerin maruz kaldığı riskler ile Nottingham Sağlık Profili ölçek puan ortalamaları karşılaştırıldığında, hava kirliliği (Z=-2.62; p=0.00), gürültü (Z=-3.98; p=0.00), nemli ortam (Z=-2.65; p=0.01), vibrasyon (Z=-2.27; p=0.02), kimyasal madde (Z=-2.83; p=0.00), sıcak-soğuk (Z=-3.49; p=0.00), ve ağır kaldırma (Z=-3.79; p=0.00) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Sonuç: İşçilerin en fazla maruz kaldığı tehlikeler arasında hava kirliliği, gürültü, sıcak-soğuk nemli ortamda çalışma, ağır kaldırma vibrasyon ve kimyasal maddelere maruz kalmış olmaları yaşam kalitelerini etkilemiştir.