ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
Yazarlar: ["Nalan ÖZEN", "Murat TOPBAŞ", "Medine Gözde ÜSTÜNDAĞ", "Nazım Ercüment BEYHUN", "Sevil TURHAN"]
Konular:-
DOI:10.35232/estudamhsd.1039165
Anahtar Kelimeler:Elektronik atık,Çevre sağlığı,Halk sağlığı,Geri dönüşüm
Özet: Elektrikli ve elektronik cihazların kullanım ömürleri hızlı dolmakta, yeni ürünlere hızlı geçiş olmakta ve elektronik atık (e-atık) olarak bilinen yeni bir atık türü ortaya çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, akademisyenlerin ülkemizdeki e-atık düzenlemeleri ile e-atıkların insan ve çevre sağlığına etkileri konusundaki bilgi ve düşüncelerini incelemektir. Bu çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde görev yapan akademisyenler üzerinde gerçekleştirilmiş ve çalışmaya 267 akademisyen dahil edilmiştir. Veri toplamak için 50 sorudan oluşan çevrimiçi bir anket kullanılmıştır. İstatistiksel analiz için Mann Whitney U, Kruskall Wallis, Pearson ki-kare, Fisher's Exact Test ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Katılımcıların %45,3'ü e-atık geri dönüşümüne dikkat etmediğini, e-atık geri dönüşümüne dikkat etmeyenlerin ise %90,1'i ülkemizdeki uygulamaları bilmediğini belirtmiştir. Katılımcıların sadece %4,9'u e-atık konusunda eğitim almıştır. Eğitim alanların ülkemizdeki e-atık mevzuatı ve e-atıkların insan ve çevre sağlığına etkileri konusundaki toplam bilgi puan ortalamaları eğitim almayanlara göre istatistiksel olarak önemli bir şekilde yüksek bulunmuştur (p<0,001). Benzer şekilde, e-atıkların geri dönüşümüne dikkat edenlerin toplam bilgi puan ortalaması geri dönüşüm konusuna dikkat etmeyenlere göre önemli bir şekilde yüksek bulunmuştur (p<0,001). Çok az katılımcı e-atık konusunda eğitim almış olup katılımcıların yaklaşık yarısı geri dönüşüme dikkat etmemektedir ve geri dönüşümüne dikkat etmeyenlerin büyük bir bölümü uygulamaları bilmemektedir. E-atık konusuna önem veren ve geri dönüşüme katkı sağlayanların bilgi puanlarının yüksek olması, bireysel farkındalığı artırmak ve istendik yönde davranışları oluşturmak için uygulanacak politikaların ve eğitim programlarının önemini ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: Çevre sağlığı, elektronik atık, geri dönüşüm, halk sağlığı.