ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi
Yazarlar: Berra CANSIZ KÖSESOY, Ayşe Ferdane OĞUZÖNCÜL
Konular:Halk ve Çevre Sağlığı
DOI:10.35232/estudamhsd.632205
Anahtar Kelimeler:Çalışan çocuk,Çocuk işçi,Çocuk istihdamı
Özet: Çalışma hayatındaki çeşitli faktörler, çocuk üzerinde olumsuz ve geri döndürülemez etkiler bırakabilmektedir. Bu çalışmada, Elazığ Mesleki Eğitim Merkezi’ne bağlı olarak çalışan çocuklara; çalışma şartları, çalışma durumunun oluşturduğu psikososyal etkiler, çalışma durumu ve sigara kullanım ilişkisi, çalışma durumuna ilişkin yasal haklarına ulaşılabilirlik düzeyi konularında sorular yöneltilerek, çocukların sosyoekonomik açıdan değerlendirilmesi amaçlandı. Tanımlayıcı türdeki bu araştırmanın evrenini Elazığ Mesleki Eğitim Merkezi’ne kayıtlı bulunan 14-19 yaş grubu 230 çocuk oluşturmaktadır. Nisan 2016 tarihinde gerçekleştirilen saha çalışmasında 138 çocuğa (%60) ulaşıldı. Araştırmada veri toplama aracı olarak 55 soruluk anket formu kullanıldı. Öğrencilerin %68.8’i erkek, yaş ortalamaları 17.77 ± 1.14, günlük ortalama çalıştıkları süre 11.54 ± 1.45 saat ve çalışmaya başlama yaş ortalamaları 14.94 ± 1.94 olarak bulundu. Kadınların erkeklere göre daha ileri yaşlarda çalışma hayatına katıldığı tespit edildi (p<0.05). Öğrencilerin %42.8’i “çalışma durumunun kendilerine bedenen ve ruhen zarar verdiğini” düşünmektedir. Öğrencilerin %9.4’ü işveren/diğer çalışanlar tarafından fiziksel veya sözel şiddete maruz kaldığını ve %70.3’ü işe kabul sürecinde sağlık kontrolünden geçmediğini belirtti. Öğrencilerin %23.2’si iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim aldığını ve %34.8’i çalışma hayatındaaz bir kere iş kazası geçirdiğini bildirdi. Sonuç olarak; çocuk işçiliği ile ilişkili unsurların, ilgili merkeze bağlı olarak çalışan çocuklar için dahi ciddi riskler oluşturduğu görüldüğünden, uygulamaların denetlenmesi ve bu kurumlarda öğrencilere iş sağlığı ve güvenliği konuları başta olmak üzere onları daha nitelikli hale getirecek eğitimlerin verilmesi gerekmektedir.