Seramik Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Elif ÖZ"]
Konular:-
DOI:10.55061/srmka.1192091
Anahtar Kelimeler:Unguentarium,Fusiform,Bulbous Form,Diyarbakır Arkeoloji Müzesi
Özet: Diyarbakır Arkeoloji Müzesi’nde bulunan pişmiş toprak unguentariumların incelendiği bu çalışmada, 25 adet eser iki farklı tipte değerlendirilmiştir. Unguentariumların çoğunun satın alma yoluyla müzeye kazandırılması, bunların ele geçtiği yerlerin belirlenmesini imkânsız hale getirmektedir. Fusiform olarak adlandırılan ilk tipe ait 19 adet unguentarium bulunmaktadır. Bunlar genel olarak MÖ 4. yüzyılın sonu ile MS 2. yüzyılın son çeyreği arasına tarihlenmektedir. Oldukça geniş tarih yelpazesine sahip fusiform unguentariumların killeri gri, kırmızımsı sarı, kırmızı, kahverengi, kırmızımsı kahverengi ve pembe renkte iken, astarları kırmızımsı kahverengi, kırmızı, gri, kırmızımsı sarı ve kahverengi tonlarındadır. Bu tipe ait 4 örnekte ağızdan boyna doğru inen kahverengi, kırmızımsı kahverengi ve kırmızı renkte akıtma vardır. Fusiforma ait örneklerin killeri kireç, gümüş ve altın mika ve siyah kum katkılıdır. Ağız çapları 0.9-2.9 cm, yükseklikleri 9.5-28 cm, kaideleri ise 2-2.6 cm arasında değişmektedir. Müzede ikinci tip olan bulbous forma ait 6 adet unguentarium bulunmaktadır. Kil renkleri kahverengi ve kırmızımsı sarı tonlarındadır. Astarları ise kırmızımsı sarı, kahverengi, kırmızımsı kahverengi ve sarımsı kahverengindedir. Yükseklikleri 8.8-14 cm, ağız çapları 1.5-3 cm, kaide çapları ise 1.8-3 cm’dir. Bahsedilen unguentariumlar MÖ 1. yüzyılın ilk yarısı ile MS 1. yüzyılın ortalarına tarihlendirilmiştir. Bazı unguentariumların müzeye aynı tarihlerde ve aynı kişiler tarafından sağlam olarak getirilmiş olması, bunların aynı yapı kompleksinde (mezar?) bulunmuş olabileceklerini düşündürmektedir.