Seramik Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Mehmet IŞIKLI, Gülşah ÖZTÜRK
Konular:Arkeoloji
Anahtar Kelimeler:Doğu Anadolu Bölgesi,Kura-Aras Kültürü,Seramik,Dekor Tekniği,Kabartma-Rölyef Dekor,Baskı-Oluk Dekor
Özet: Sahip olduğu sıra dışı coğrafi özellikleri sayesinde yüksek bir arkeolojik potansiyele sahip olan Doğu Anadolu Bölgesi, Erken Tunç çağlarıyla birlikte Kura ve Aras havzalarında yaşayan halklara ev sahipliği yapar. Hareket halinde ve yerleşik yaşam şekillerine sahip hayvancı-tarımcı bu topluluklar kendine özgü özellikleri olan bir kültür yaratırlar. Bu kültürel yapının daönemli buluntu grubunu, tüm prehistorik kültürler de olduğu gibi seramikler oluşturmaktadır. Anadolu arkeolojisinde Karaz veya Kura-Aras seramiği olarak bilinen bu seramik daha çok parlak siyah dış yüzey rengi, kırmızı-siyah iç-dış yüzey renk kontrastları ve özgün dekorlarıyla tanınmaktadır. Kura-Aras Kültürü’ne dair pek çok problem çoğu zaman bu seramikler üzerinden çözülmeye çalışılmıştır. Özellikle Doğu-Anadolu merkezli araştırmaların yetersizliği kültürün bu topraklardaki gelişim sürecini anlaşılabilmesi açısından sorun teşkil etmektedir. Yakındoğu arkeolojisinin bu büyük ve sorunlu kültürünün seramiklerine dair son dönemde yapılan disiplinler arası nitelikli deneysel çalışmalar ışığında gerçekleştirilen bazı gözlemler, bu makalenin temelini oluşturmaktadır. Kura-Aras seramikleri üzerinde yer alan dekor tekniklerinin nasıl uygulanmış olabileceği üzerine gerçekleştirilen bu çalışmalar neticesinde özellikle alçak kabartma yani rölyef dekor tekniği için oldukça başarılı sonuçlara ulaşılmıştır. Gerçekleştirilen deneysel çalışmalar ve makale, modern seramik sanatçılarından alınan görüş ve önerilerle içerik açısından daha da zenginleştirilmeye çalışılmıştır.