Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Ayşe TAŞKIN
Konular:Sosyal
DOI:10.29065/usakead.287756
Anahtar Kelimeler:Eskiçağ tarihi öğretimi,Ilkokul ders kitapları,Tarih eğitimi
Özet: Bu çalışmada cumhuriyet döneminden günümüze ilkokul dördüncü sınıflarda okutulan Tarih/Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer alan Antikite dönemi Anadolu Uygarlıkları konusunun ele alınışındaki değişiklikler ve bunun nedenleri incelenmiştir. Bunun için 1938, 1943, 1954, 1964 yıllarına ait Tarih IV ile 1969, 1978, 1987, 1996, 2000, 2005 ve 2015 yıllarına ait Sosyal Bilgiler dördüncü sınıf ders kitapları incelenmiştir. Çalışmada doküman analizi kullanılarak veri toplanmıştır. Araştırma sürecinde çalışmanın amacına uygun olarak mevcut kaynaklar taranmış, gerekli notlar alınmış, notlardan yola çıkılarak değerlendirme işlemi yapılmıştır. Ders kitapları sahip oldukları metinsel ögeler, görseller, sorular ve okuma parçaları açısından incelenmiştir. Çalışma sonucunda kitaplarda Anadolu uygarlıklarındanfazla Eti (Hitit) uygarlığı hakkında bilgi verildiği belirlenmiştir. İyon medeniyetinin Tarih IV ders kitaplarında Yunan uygarlıkları başlığı altında ele alınırken Sosyal Bilgiler kitaplarının tamamında Anadolu Uygarlıkları başlığı altında ele alındığı tespit edilmiştir. Ayrıca Frigler, Lidyalılar hakkında Sosyal Bilgiler ders kitaplarında daha ayrıntılı bilgi verilirken Tarih IV ders kitaplarında yok denecek kadar az bilginin yer aldığı görülmüştür. Urartu medeniyetine ise Tarih IV ders kitaplarının hiçbir bölümünde yer verilmediği ve incelenen kitaplarda Anadolu uygarlıklarına ayrılan bölümün cumhuriyetin erken dönemlerine göre azaldığı görülmüştür. 2005 yılı ders kitaplarında ise Eskiçağ Anadolu Uygarlıklarına yer verilmemiştir. Bunda da yapılandırmacı eğitim anlayışının etkili olduğu söylenebilir.