Journal of Agriculture
Yazarlar: Mücahit KARAOĞLU
Konular:Mühendislik
Anahtar Kelimeler:İz elementleri,Yarı ömür,Rüzgar erozyonu,137Cs ve 239+240Pu,Aralık-Iğdır,Türkiye rüzgar erozyon sahası
Özet: Rüzgar erozyonu yıllık yağışı 500 mm den düşük, Iğdır-Aralık örneği gibi, 500 milyon hektara yayılan kurak ve yarı kurak bölgelerde etkildir. İz elementleri ve izotopları dünyanın her bölgesine yayılmış durumdadır. İnsanlık 1945 yılında New Mexico, ABD’de gerçekleştirilen ilk nükleer deneme ile nükleer çağ ile tanışmıştır. Sürüklenme, sıçrama ve havada asılı kalma rüzgar erozyonunun topraklar üzerindeki üç farklı etkisidir. 100 µm den daha küçük toprak parçacıkları ve bunlara bağlanmış iz elementleri çok uzak mesafelere taşınmaktadır. Bu olaylar farklı bilim dalları tarafından farklı bir şekilde değerlendirilir. Bazı iz elementlerinin hareketleri rüzgarla yer değiştiren toprak parçacıklarının izlenmesinde önemli bir katkı sağlamaktadır. 137Cs, yer değiştiren toprak parçacıklarının izlenmesindeyaygın kullanılan insan yapımı radyoizotop olmasına rağmen, 239+240Pu son zamanlarda kullanılmaya başlanan bir iz elementidir. Bu çalışmada Aralık-Iğdır-Türkiye’deki rüzgar erozyon sahasına vurgu yapılmıştır.