Rast Müzikoloji Dergisi
Yazarlar: Mehmet SÖYLEMEZ
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Ali Ufki,Hafız Post,Osmanlı Müzik Tarihi,XVII. Yüzyıl Klasik Türk Müziği,Musiki,Mecmua
Özet: XVII. yüzyıl Türk Musikisi denildiğinde akla gelenönemli birkaç isimden birisi hiç kuşkusuz yazmış olduğu nota mecmuası “Hâzâ Mecmua-i Saz u Söz’ den ötürü Ali Ufki Bey (ö.1675) diğeri ise yazmış olduğu güfte mecmuasından dolayı Hafız Post’tur (ö.1694). Yaşadıkları dönemin musikisini anlaşılabilmesi için bu iki büyük musikişinasın kaynak niteliğindeki yazmış oldukları eserlerin tanınması ve muhtevalarının bilinmesi gerekmektedir. Ali Ufki Bey yazmış olduğu nota mecmuası, Türk Müziğinde XVII. yüzyıl batı müziği notası ile eserleri kayıt altına aldığı için bugün dönem musikisini anlamamızı sağlayanönemli eserlerden birisidir. Sadece eserler ve notaları ile değil aynı zamanda o dönem içerisinde yaşamış olan değerli musikişinasların da isimlerinin yer alması tarihsel müzikoloji için önemlidir. Bunun yanında Hafız Post ise yazmış olduğu güfte mecmuası ile yaşadığı dönemde fasıllarda meşk edilen ve söylenen eserlerin güftelerini yazarak gerek güfte yazarlarının isimlerinin gerekse de makam, usul ve bestekârı gibi bilgileri vererek eserlerin günümüze kadar ulaşmasında çok önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışmada bu iki değerli musikişinasın yolları saray fasılları ve padişah sohbetleri gibi ortamlarda kesişme ihtimalinin oldukça yüksek olmasına rağmen bugüne kadar net bir ifade ile belirtilememiştir. Bu tespiti netleştirmeye çalışırken ilk olarak Hafız Post’un elimizde notası mevcut eserleri nasıl elimize ulaşmıştır bunun cevapları aranmıştır. İkinci olarak ise Ali Ufki Bey’in hangi “Hafız Post” bestelerini notaya aldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için Ali Ufki Bey’in “Mecmua-i Saz u Söz” adlı eseri taranarak gerek tespit edilen eserler “Hafız Post Güfte Mecmuasında” ve diğer güfte mecmualarında Hafız Posta ait eserlerle karşılaştırılarak sonuç elde edilmeye çalışılmıştır.