Rast Müzikoloji Dergisi

Yazarlar: Talha GÜNAYDIN

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Enderun,Muzıka-yi Hümâyun,Mûsikî Eğitimi,Maârif Nezareti,Zâtî Arca

Özet: 1826’da Sultan II. Mahmud’un Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmasıyla 19.yüzyılda yenilikçi akım hareketleri başlamıştır. Bu hareketlerden mûsikî de etkilenmiş olup sistem ve metod değişimleri gerçekleşmiştir. Mehter’den Bando’ya geçiş amacıyla kurulan Muzıka-yi Hümâyun, ilk mûsikî talimlerine 1827 yılında başlamıştır. mûsikî eğitimi için yurt içinden ve yurt dışından hocalar tayin edilmiştir. İlk zamanlarda İtalyan ekolünün temsilcileri olan hocalar ders vermekteyken devam eden yıllarda eğitim sistemi yerini Fransız ekolüne bırakmıştır. II. Meşrutiyet dönemine yakın yıllarda Fransız ekolü dairesinde M. Zâtî Arca, Saffet Atabinen ve Zeki Üngör’ün şeflik yaptığı yıllarda mûsikî eğitimi çok daha sistemli bir şekilde yürütüldüğü bilinmektedir. Bu Makalede Muzıka-yi Hümâyun muallim muâvini Mehmed Zâtî Arca tarafından kaleme alınmış olan “Kütüphȃne-yi Mûsikȋ’den Tedrȋsȃt-ı Mûsikȋ” adlı eserin latinizasyonu üzerinden incelenmesi yer almaktadır. Kitabın oldukça hacimli olması ve temel özelliklerinin bu bölümde yer alması hasebiyle sadece kısm-ı evvel bölümü ele alınmaktadır. Eser günümüzde kullanılan nota sistemini temel alarak mûsikî eğitimi vermesi açısından önem arz etmektedir. Bu makalede eserin günümüz literatürüne kazandırılması amaçlanmıştır.

---