Rast Müzikoloji Dergisi
Yazarlar: Fulya Soylu BAĞÇECİ, Oya Levendoğlu ÖNER, Cenk GÜRAY
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Mevlevîlik,Mevlevî ayini,Gelenek ve temsiliyet,Ayin icracılığı
Özet: Tasavvuf, sanat ve felsefe gibi pek çok alanda zengin bir bilgi birikimi ve kültürel mirası barındıran Mevlevîlik, aynı zamanda mistisizm ve müzik ilişkisininçarpıcı olduğu geleneklerden biridir. Tanrı’ya aşk, vecd ve müzikle ulaşma düşüncesi üzerine inşa edilmiş çeşitli eğitim ve uygulamaların hayata geçirildiği bu gelenek, müziğin eğitimi, icrası, ayin geleneği gibi uygulama alanlarıyla müzik algısına felsefi düşünce doğrultusunda yön veren bir noktada yer almıştır. Dolayısıyla Türk makam müziğininsanatlı örneklerinden biri olarak kabul gören ayin müziği, ayini icra eden kişilerin manevi bakımdan arınmasına, yükselmesine aracılık eden bir ritüel olmuş ve ayin icracıları da bu manevi misyonu taşıyan derviş karakterini yansıtmıştır. Mevlevî ayinlerinin icra edildiği ortamlardan, ayin icracılarının geleneğin temsili noktasındaki tercihlerine kadar, bugünün atmosferinde bu büyük gelenek nasıl bir dönüşüme uğramıştır? Çalışmada, bu soruya cevap aranmış ve Mevlevî ayin geleneğinin dayandığı felsefi altyapının, günümüz icraları ve icracıları arasındaki varlığı ve temsiliyeti ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu nedenle çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden kültür analizi deseniyle yürütülmüştür.