Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi
Yazarlar: ["Mucahit Yalçın ÖZTÜFEKCİ"]
Konular:-
DOI:10.55978/sobiadsbd.974687
Anahtar Kelimeler:Yaylı tanbur,Gelenek,Dışlanma,Organoloji,Sosyoloji
Özet: Bu araştırma, yaylı tanbur çalgısının Türk makam müziği geleneği ile olan etkileşimi içerisinde yaşanan ‘dışlanma’ olgusunun nedenleri üzerine odaklanmaktadır. Söz konusu dışlanma olgusunun sadece geleneği yaşatma iddiasındaki resmî kurumlarda gerçekleşmesi, problemin aynı zamanda bir gelenek meselesi olduğunu ortaya koyar. Bu yüzden araştırma alanını, devlet destekli eğitim kurumları ve icra toplulukları oluşturur. Araştırma, mızraplı tanbur ve yaylı tanburun dikotomik ilişkisini sosyolojik ve organolojik boyutları ile ele alır. Dışlanma olgusunun fark edilmesi ancak ayrıntılı bir anlayışa sahip olunmaması, araştırmanın desenini ‘olgubilim’ olarak belirler. Dışlamaya dair söylemlerin gizli ya da dolaylı şekilde ifade ediliyor olması, doğrudan veri toplama araçlarını işlevsiz kılmış, açık uçlu duyarlaştırıcı görüşme tekniği ile gömülü içeriğin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Yapılan literatür taraması, dışlanma olgusunun yalnızca varlığını pekiştirmiş, sonuca götüren bulgulara ilgili sahada yapılan derinlemesine görüşme tekniği ile ulaşılmıştır. Kültürün bazı unsurlarının değişime kapalı sert bir yapı gösterdiği gerçeğinden hareketle araştırma, mızraplı tanburun güçlü bir kültürel simge oluşturduğunu ve bu yüzden de bir dönüşüm ürünü olarak yaylı tanburun dışlandığını ortaya koyar.