Gelişim ve Psikoloji Dergisi
Yazarlar: ["Simge ŞİŞMAN BAL", "Asiye TAŞCI Bu kişi benim", "Simay ALPTEKİN Bu kişi benim", "Bahadır AKÇEŞME Bu kişi benim"]
Konular:-
DOI:10.51503/gpd.982870
Anahtar Kelimeler:Instagram,Duygu karmaşası,Aleksitimi
Özet: Günümüzde en çok kullanılan sosyal ağ platformlarından biri olan Instagram uygulamasında kullanıcılar, çok kısa bir süre içerisinde art arda olumlu ve olumsuz duygu içerikli paylaşımlara maruz kalabilmektedir. Bunun sonucunda, bireylerde bir duygu karmaşası oluşabileceği ve aleksitimi durumuna benzer şekilde duygu tanıma ve ifade etmede zorluklar yaşanabileceği düşünülmektedir. Bu düşünceyi test etmek amacıyla, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20)’nden aldıkları puanlara göre düşük (n=16) ve yüksek (n=16) aleksitimik olarak ayrılan 32 üniversite öğrencisine, olumlu-olumsuz fotoğraflardan oluşan ve Instagram formatında hazırlanan bir uyaran sunumu gösterilmiş ve sonrasında katılımcılardan kendilerini nasıl hissettiklerine dair bir duygu değerlendirmesi yapmaları istenmiştir. Uyaran sunumu öncesinde katılımcılara Beck Depresyon Envanteri, Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği, Gözlerden Zihin Okuma Testi, Empatik Eğilim Ölçeği ve Stroop Testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, sunum öncesinde düşük aleksitimik özellikler sergileyen katılımcıların, Instagram formatlı sunum sonrasında yüksek aleksitimi grubundaki katılımcılar kadar duygularını değerlendirmede zorlandıklarını, grupların duygu değerlendirmelerinin farklılaşmadığını ve her iki grubun da benzer şekilde duygu karmaşası yaşayarak duygu tanıma ve adlanlandırmada güçlük çektiğini göstermiştir. Ayrıca, literatürle uyumlu olarak yüksek aleksitimi grubu, daha yüksek bir depresyon ve kaygı düzeyi ile daha düşük bir empati düzeyi sergilemiştir. İleride yürütülecek kontrollü deneysel çalışmalarla, Instagram uygulamasında sürekli bir akış halinde olumlu ve olumsuz paylaşımlara maruz kalmaya bağlı olarak ortaya çıkabilecek duygu karmaşası ve aleksitimik özelliklerin, günlük yaşam aktiviteleri ile bilişsel işlevleri nasıl etkilediği incelenmelidir. Uzun süre ya da sık aralıklarla varlık gösteren duygu karmaşası, bireylerin aleksitimik bir duygudurum içerisine girmesine sebep olarak aleksitiminin eşlik ettiği pek çok psikiyatrik veya fiziksel hastalık için risk teşkil ediyor olabilir.