Türkiye Entomoloji Dergisi
Yazarlar: Alican KURTULUŞ, Serpil KORNOŞOR
Konular:-
DOI:10.16970/ted.40371
Anahtar Kelimeler:Mısır,Insektisitler,Parazitoit,Trichogramma evanescens,Yan etki
Özet: Trichogramma evanescens Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae), Türkiye'de mısırın ana zararlılarından biri olan Mısırkurdu (Ostrinia nubilais Hübner) (Lepidoptera: Crambidae)'nun biyolojik mücadelesinde kullanılmaktadır. Diğer zararlılar da düşünüldüğünde entegre mücadele kapsamında T. evanescens salımlarının kimyasal mücadele ile kombine edilmesi gerektiği görülmektedir. Bu yüzden mısırda kullanılan insektisitlerin T. evanescens üzerindeki etkilerin iyi bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada mısırda ruhsatlı insektisitlerden chlorpyrifos ethyl, indoxacarb, chlorantraniliprole, deltamethrin, lambda-cyhalothrin ve novaluron'un T. evanescens'in ergin öncesi dönemlerine etkileri yumurta kartı daldırma yöntemi kullanılarak laboratuvar koşullarında araştırılmıştır. Yaklaşık 125 parazitlenmiş Ephestia kuehniella Zeller (Lepidoptera: Pyralidae) yumurtası içeren yumurta kartları, parazitoidin yumurta-larva, prepupa ve pupa dönemlerinde, önerilen dozda hazırlanan insektisit solüsyonlarına 5 saniye süreyle daldırılmış, çıkış oranları, parazitleme kapasitesi, F1’in çıkış ve eşey oranları belirlenmiştir. Chlorpyrifos ethyl, tüm dönemlerde % 100 ölüme neden olmuş ve IOBC sınıflandırmasına göre 4. sınıfta (zararlı) yer almıştır. Deltamethrin ve lambda-cyhalothrin, çıkış oranlarına bakıldığında zararsızken (1), parazitleme kapasitesinde (2) ve F1'deki eşey oranında azalmaya yol açmıştır. Novaluron'un T. evanescens'in larva dönemine az zararlı olduğu (2), ancak bu zararın F1'e yansımadığı görülmüştür. Chlorantraniliprole ve indoxacarb, T. evanescens'in tüm ergin öncesi dönemlerine zararsızdır (1).